آیین بودا در ایران مقالة

ملخص الجهاز:

"Gautama چون اولین گسترش آیین بودا در بیرون هند در جهت شمال غرب و در میان اقوام ایرانی بود، طبیعی بود که خیلی از باورها و اعمال دینی محلی این اقوام به سنت عامیانه بودایی راه پیدا کند. اگرچه هیچ متن بودایی به پارتی در دست نیست، اما تکامل اصطلاحات بودایی در زبان‌های دیگر این را القا می‌کند که لااقل در چند مورد آیین بودا از راه پارت منتقل شده بود. اگر آیین بودا در پارت رواج داشته که این ناحیه در قسمت شمال شرقی جهان ایرانی متمرکز بود، روشن نیست که نفوذ آن تا کجای نواحی دورتر غرب رخنه کرده بود. » آرمان بوداسف با ظهور آیین بودای مهایانه (4) («گردونه بزرگ») همراه است، و این جنبشی بود که در شمال غرب هند پیدا شد و با مکاتب تثبیت شده به مبارزه برخاست (مکاتب نیکایه (5) ، که مهایانی‌ها به آن هینه‌یانه (6) یا «گردونه کوچک») می‌گویند)، و این کمی پیش از عصر مسیحی بود، مهایانی‌ها بیشتر با یکی دانستن‌شان با بعضی متن‌ها مشخص می‌شوند، خیلی از متن‌ها را ظاهرا در ناحیه مرزی چندفرهنگی هندی‌ـ ایرانی تألیف کرده بودند. بعضی فرقه‌های دگراندیش مثل اهل حق اسما شیعه دوازده امامی در ایران غربی ــ مانند جنبش‌های قدیمی‌تر مانویت، مزدکیت و ابومسلمیه (که از همه آنها در فصل‌های بعدی بحث می‌شود) ــ عقیده به تولد مجدد را نگه داشته‌اند که این باور احتمالا خاستگاه‌های بودایی یا دست کم خاستگاه آسیایی جنوبی داشته است."