ملخص الجهاز:
"ایران‌نامه مجلهء تحقیات ایران‌شناسی سال سوم،شمارهء 2 زمستان 1363(1985 م) جشن سده «جشن ایرانی از جملهء اعیاد ایران قبل از اسلام،که هر سال در دهم بهمن‌ماه(بقول ابو ریحان بیرونی،«آبان روز»از بهمن‌ماه)گرفته می‌شده است،و بعد از اسلام نیز مخصوصا در دربار بعضی از امرا و سلاطین ایران(مثل آل زیار)و حتی غزنویان متداول بوده است.
اما قول درست در این باب این است که چون این جشن در صدمین روز زمستان بزرگ باستانی(برحسب تقسیم سال در نزد ایرانیان قدیم به یک تابستان هفت ماهه و یک زمستان پنج ماهه)واقع می‌شده است،از قدیم آن‌را به این نام خوانده‌اند.
درهرحال،جشن سده در ایران ساسانی رواج داشته است،و در حقیقت جشن مخصوص آتش بوده است.
و حتی در این باب در ادوار بعد از اسلام نیز سنتهای کهن رعایت می‌شده است،و وصف بعضی از جشنهای سده در اشعار شعرای غزنوی(مثل فرخی و منوچهری)هست."
(
, 
, 
)
