ملخص الجهاز:
"برنامهریزی توسعه مراکز اسکان روستایی دکتر اصغر ارجمندنیا نظام پخشایش جمعیت نظام پخشایش جمعیت در ایران نامتعادل و نامتوازن بوده و الگوی استقرار جمعیت و کانونهای زیستی،بر بهرهگیری متناسب از ظرفیتها و قابلیتهای موجود متکی نیست.
(به تصویر صفحه مراجعه شود) در چنین شرایطی،ساماندهی نظام اسکان جمعیت،مهار رشد شهرهای بزرگ،برنامهریزی فضایی با تأکید بر راهبردهای تمرکززدایی،سازماندهی الگوی استقرار مراکز جمعیتی مناطق روستایی،و اولویتبندی مراکز توسعه و اسکان روستایی،در قالب نظام سلسلهمراتب جمعیتی،ایجاد زیرساختها و تجهیز مراکز مهم سکونتی امری اجتنابناپذیر است.
چنین نگرشی،ضمن مهار و هدایت معقول روند جابهجایی جمعیت روستایی،زمینههای رشد و توسعه مراکز مهم سکونتگاههای روستایی را امکانپذیر ساخته و تهیه و تنظیم برنامههای منطقیتری مبتنی بر اولویتهای توسعه و ساماندهی جامعه روستایی را ضرور نشان میدهد.
روند تحول جمعیت جمعیت کشور طی دو سه دهه گذشته،همواره در جهت افزایش سریع جمعیت شهری و توسعه کانونهای بزرگ شهری،و کاهش جمعیت روستایی و رکود و یا تخلیه نقاط روستایی گرایش داشته است.
با توجه به تراکم نامتعادل و نامتوازن جمعیت،برنامهریزی فضایی با تأکید بر راهبردهای تمرکززدایی،سازماندهی الگوی استقرار مراکز جمعیتی مناطق روستایی،و اولویتبندی مراکز توسعه و اسکان روستایی در قالب نظام سلسلهمراتب جمعیتی،ایجاد زیرساختها و تجهیز مراکز مهم سکونتی امری اجتنابناپذیر است.
2)ایجاد زیرساختها از بسیاری جهات،باید در نقاط مستعد و دارای بازده اقتصادی و اجتماعی و طبعا نقاط نزدیک به شهرهای کوچک در شبکه شهری،و نقاط عمده روستایی صورت گیرد،به گونهای که از نظر امکانات سرمایهگذاری،توان،پتانسیل و استعداد پذیرش توسعه و بازده اقتصادی را داشته باشند."