خلاصة:
متون دینی، متون ادبی ویژه ای هستند و برای تاثیر بر مخاطب، از اسلوب خاص و ساختار زبانی شعر گونه بهره می گیرند. قرآن کریم به مثابه یک متن ادبی، در شیوه بیان سازوکارهای زبان ادبی را به کار بسته است. یکی از این سازوکارها تصویر هنری است که مقاله حاضر به مولفه های آن در قرآن می پردازد. تصویر هنری یعنی ایجاد هماهنگی و تناسب میان اندیشه و سبک یا زبان و احساس، تصویر موجب تبیین یک مفهوم ذهن یا انتزاعی برای مخاطب می گردد. تصویر یکی از مهم ترین روابط در واژگان متن است.
By image we mean an artistic possibility in poetry. It includes similes simile، metaphor، metonymy، symbol and other artistic ways that express images. Religious texts also make use of special forms of this possibility.
Qur'an as a literary text makes use of mechanisms of literary language to express its content. One of these mechanisms is image or making image.
ملخص الجهاز:
"مؤلفههای تصویر هنری در قرآن دکتر سید حسین سیدی* کیده {IBمتون دینی،متون ادبی ویژهای هستند و برای تأثیر بر مخاطب،از اسلوبخاص و ساختار زبانی شعرگونه بهره میگیرند.
تصویر در حقیقت،«همان شکل هنری است که الفاظ و واژگان آنرا برمیگیرند و پس از آنکه شاعر آنها را در بافت بیانی به نظم میکشد تا به بیانتجربهی شعری در متن بپردازد و در این رهگذر،از انرژی زبان در دلالت و ترکیب،آهنگ، حقیقت،مجاز،ترادف،تضاد،مقابله،جناس و دیگر ابزار هنری بهره میگیرد»(15،ص:99).
تصویردر قرآن از دو عنصر تناسب و هماهنگی بهره میبرد که دارای درجات متعدد است،از جمله:1-تناسب و هماهنگی در تألیف عبارات با گزینش واژگان و آنگاه نظم و چینشآنها در نظامی ویژه که به بالاترین درجهی فصاحت میرسد؛ 2-آهنگ و موسیقی ناشی از گزینش واژگان و نظم آنها؛ 3-نکتهی بلاغی و سازگار با بافت؛مثلا فاصلهی«و هو علی کل شئ قدیر»پس ازکلامی در باب قدرت؛ 4-تسلسل معنایی میان اغراض در بافت آیات و تناسب در انتقال از غرضی به غرضدیگر(همان:صص:68-69).
برای درک اعجاز در بیان قرآن کریم و رازواره بودن آن،خوب استبدانیم ابزاری که معنای ذهنی و حالت روانی را به تصویر میکشد،واژگان بیجان هستند،نه رنگی که به تصویر میکشد و نه افرادی که حرکت میکنند.
قرآن کریم از این کارکردادبی متن توانسته است مفاهیم و معانی را به زیباترین شکل برای مخاطب به تصویر کشد.
لذا زبان ادبی و فصیح و استوار این کتابآسمانی از همان آغاز نزول مورد توجه مسلمانان و حتی غیر مسلمانان قرار گرفته است و دراین زبان شیوا،تصویر هنری یکی از مهمترین ابزارهای تأثیرگذاری بوده است."