ملخص الجهاز:
تاریخ وفات غیاث را کاتب نسخهء زیج خطی تألیف او که فعلا در کتابخانهء آستانهء قدس رضوی محفوظ و بحدس نگارنده شاید«زیج تسهیلات»باشد در حاشیهء صفح دوم آن چنین یادداشت نموده است: «توفی المولی المخدوم الاعظم غیاث الملة و الدین جمشید طیب اللّه مضجعه و ظاب ثراه و جعل الجنة مأواه و مثواه و هو منصف هذا الزیج فی صباح یوم الاربعاء تاسع عشر من رمضان سنة 832 هجریة خارج بلدة سمرقند بموضع رصدم» آقای عبد العلی اکتایی مدبر فاضل و خبیر کتابخانهء رضوی از روی کهنگی خط نسخه و خصوصیات عبارتی که نوشته شده تشخیص دادهاند که نویسندهء آن یکی از نزدیکان و متشرفین بحضور غیاث الدین بوده و شاید این اتفاق در حین تحریر زیج رخ داده و در حاشیه یادداشت کرده باشد.
باوجود این چون نسخهای از آن در دست نبود و سهوا ببرخی نسخههای زیج جدید سلطانی نام زیج خاقانی داده بودندبرای برخی تردید نظر و خلط موضوعی پیدا میشد تا آنکه نسخهء ناقصی از یک زیج خطی تألیف غیاث الدین که در کتابخانهء آستانهء رضوی محفوظ مانده جلب نظر مدیر محقق کتابخانه را نمود و در نامهای راجع بآثار غیاث الدین که در کتابخانه رضوی موجود است بنگارنده نوشتند که بعلاقهء برخی از عبارات، ظن آن هم میرود که همین زیج خاقانی باشد.
5-چون فعلا به اصل نسخه دسترسی نیست تا از سیاق عبارت منقول از صفحه 9 آن استنباط نماید که منظور نویسندهء زیج از مصنف کیست؟آیا اشاره بکارهای الغبیک دارد و یا آنکه متن زیج آمیخته بشرحی است که شارح در آن بغیاث اشاره میکند؟ 3-سلم السماء غیاث الدین جمشید در دیباچهء کتاب مفتاح الحساب پس از ذکر زیجهای خود میگوید«رساههای دیگری تصنیف نمودم مانند رسالهء موسوم به سلم السماء در رحل اشکالی که برای پیشینیان در ابعاد و اجرام رخ داده بود.