ملخص الجهاز:
"چکیده در این تحقیق،به اصلیترین الیاف و تاریخچهی آنها(کتاب، پنبه،پشم و ابریشم)و نیز پارچهها و تاریخچههای بافندگی ادوار تاریخی ایران باستان پرداخته شده است.
نساجی در دورهی مادها اگرچه در خصوص نساجی ایران در دورههای مادها اطلاعات چندانی در دست نیست،اما از بررسی لباس و پوشاک آنان از روی نمونههای سنگتراشی،چنین برمیآید که پارچهبافی و تولید پارچههای دستباف در آن روزگار کاملا مرسوم و دوخت آنها نیز معمول بوده است.
نساجی در دورهی هخامنشیان گرچه به دلیل سالیان دراز از دورهی هخامنشی،از بافتههای آن زمان به جز چند تکه قالیچه و گلیم،نمونههای دیگری به دست نیامده است،اما اسناد جدید به دستآمده،حاکی از این هستند که از زمانهای بسیار باستان و شاید پیش از هخامنشی،در آسیای میانه به ویژه در سغد،پرورش تخم نوغان انجام میگرفته است.
بدینسان دیگر شکی باقی نمیماند که به کار بردن پارچههای ابریشمی در ایران هخامنشی رواج داشته است و پارچههای ابریشمی ایران که گاهی در تاروپود آنها گلابتون زروسیم نیز به کار برده میشد(زری)،از دیدهی زیایی،لطافت،رنگ و درخشش،زبانزد یونان بودند.
در نشریهی یونسکو(ایرانشهر)درباره بافندگی و پارچهبافی روزگار هخامنشی چنین آورده شده است:پارچهبافی ایران در روزگار هخامنشی به ویژه در زمینهی بافت پارچههای پشمی نرم و بسیار خوب، نامور بوده است و شاهان هخامنشی به داشتن لباسهای گرانبها مشهور بودند.
زیرا اگر ابزاری بسنده برای بافندگی و همچنین آموزشهای نظری و عملی پارچهبافی در این روزگار نبود،هرگز این همه پارچه و تنپوشهای رنگارنگ و گوناگون بافته (به تصویر صفحه مراجعه شود) تصویر 3.
او در جای دیگری مینویسد: مردم در زمستان از جامههای ابریشم و پشم استفاده میکردند و دلایل بسیاری است که بافندگی،مخصوصا بافتن پارچههای فاخر،مانند دیبا و زری که مسلما مورد استفادهی شاهان وقت بوده،در زمان ساسانی ترقی کرده است."