ملخص الجهاز:
"بیشک عوامل متعدد و مختلفی باید دستبهدست هم دهند که در این جهان پر از شاعر و سرشار از پیام و یا آنطور که مشهورتر است در این روزگار انفجار اطلاعات،نام شاعری از این میان بر سر زبانها افتاده و در رقابت با دیگران خود را بالا کشیده و حتی بتواند علاوه بر مرزهای جغرافیای یک کشور از مرزهای فرهنگی یک تمدن(یا به تعبیر قرآن کریم،یک ملت،مثل ملت ابراهیم(ع)یا امت موسی(ع)و غیره)عبور کند، و در نهایت جهانی شود.
به این ترتیب میتوان گفت،اولا فرهیختگان ادبی و شاعران عرب زبان در کل نسبت به همتایان خود در دیگر کشورهای جهان اسلام بیشتر به جریانهای روشنفکری مدرن علاقه نشان میدهند.
ثانیا به تبع این موضوع جریانهای روشنفکری و سیاسی(به ویژه تا چهار-پنج دهه پیش که گرایشهای چپ انقلابی و کمونیستی در جهان فراگیری داشت)در شعر و ادبیات مدرن عرب به نسبت بیشتر دیده میشود.
شاید همین گرایش فکری و سیاسی بود که به لحن معترض شعر درویش از نظر ادبی کیفیت انقلابی میبخشید و او را در زمره شاعران پیشرو و مدرن روزگار خود قرار میداد."