ملخص الجهاز:
1به طور قطع حضرت امام رحمه الله یکی از بزرگانی است که نه تنها درک و بینشی همهجانبه از سیاست و زندگی سیاسی در اختیار مخاطبان خود قرار میدهند،بلکه به دلیل جامعنگری و تام اندیشی خود میکوشند تا این درک و بینش را در چشمانداز و کلیتی هماهنگ و منسجم از حیات انسانی و اجتماعی و همخوان با انسانشناسی فلسفی و اجتماعی خود عرضه نمایند.
نکته دیگر آنکه فراوانند انتخابهایی که در اثر اعمال«قدرت نامریی»و بدون آگاهی فرد از منبع اعمالکننده قدرت صورت میگیرد و آیا این نهایت اعمال قدرت نیست که دیگران را وادار کنید تا بدون آنکه خود متوجه باشند به تمایلات شما گرایش یابند؟در این حالت،فرد فکر میکند که انتخابی مطابق با میل و خواسته حقیقی خود داشته است و حال آن که تحت تأثیر اغوایی در قالب کنترل اطلاعات،وسایل ارتباط جمعی و فرایند جامعهپذیری دست به انتخاب زده است که از آن اطلاع و آگاهی دقیقی نداشته و بدین وسیله و بهطور ناخودآگاه باعث بازآفرینی و تقویت سوگیری یک نظام میشود.
بدون تردید،جوامع مدرن در نتیجهء دستیابی به حقوق مدنی و حقوق سیاسی در مقایسه با گذشته،از آزادی بیشتری برخوردارند،اما باید به این نکته نیز توجه داشت که برای مثال،دسترسی به حقوق اجنماعی شهرومندی یعنی حق رفاه،امنیت و مشارکت اجتماعی به بهانههای مداخله روزافزون دولت و در نتیجه رشد دیوانسالاری تمام شده است که خود به یک معنا،محدودیتهایی برای آزادی افراد اعمال میکند.
5-حضرت امام رحمه الله قطع نظر از محورهای مورد اشاره که مشتمل بر:1-جهت آزادی،2-شأن و منزلت آزادی،3-انواع آزادی،4-سطح آزادی،5-منابع تعیینکننده آزادی است، تعریفی خاص از آزادی ارائه نفرمودهاند که البته بر سر تعریف این مفهوم نیز حرف و حدیث بسیار است.