خلاصة:
تراکم و قرینگی روابط بین قومی در حوزه های تعاملی اقتصاد، سیاست ، فرهنگ و اجتماع ، تعلق و وفاداری اقوام را به اجتماع ملی تقویت می کند. مقاله حاضر با استناد به داده های تجربی فرضیه مذکور را مورد ارزیابی قرار می دهد. نتایج حاصله نشان می دهد که با افزایش همکاری های بین قومی ؛ که از ترکیب سه نوع رابطه فکری ، عاطفی و معیشتی اقوام حاصل می شود؛ تعلق و وفاداری اقوام به اجتماع ملی فزایش پیدا می کند و درمقابل با افزایش تعارضات و خصومت های قومی ، تعلق و وفاداری اقوام به اجتماع ملی تضعیف می گردد.
ملخص الجهاز:
"برای هر یک از سؤالات مذکور اگر چه در بین اقوام پنجگانه مورد بررسی،میانگین احساس هویت ملی یا تعلق و وفاداری بهاجتماع ملی بالاست و تفاوتهای آنها نامحسوس به نظر میرسد،اما با این حال،تحلیلهایدقیقتر آماری نشان میدهد که اولا در بین اقوام مذکور از لحاظ میانگین احساس هویت تفاوتآماری معناداری وجود دارد و ثانیا در مقایسۀ زوجی(دو به دو)اقوام نیز،شباهتها وتفاوتهایی مشاهده میشود که نتایج آن در جدول(4)منعکس گردیده است.
جدول(5)روابط دو جانبۀ اقتصادی(معیشتی)بین اقوام پنجگانۀ کشور (تعداد پاسخگو-3598) (به تصویر صفحه مراجعه شود) -2-2 روابط فرهنگی(فکری)بین قومی روابط فرهنگی یا فکری(همفکری،مشورت،آموزش)در بین پنج قوم آذری،بلوچ،فارس،کرد و لر در جدول(6)منعکس گردیده است،جدول مذکور مشخص میکند که اولا هر یک ازپنج قوم مورد بررسی به طور متوسط چند روز در سال با سایر اقوام،رابطۀ فرهنگی دارد و ثانیامتقابلا سایر اقوام،به طور متوسط چند روز در سال با قوم مورد نظر رابطۀ فرهنگی دارند.
جدول(8)روابط دو جانبۀ سیاسی(تعارضآمیز)بین اقوام پنجگانۀ کشور (تعداد پاسخگو-3598) (به تصویر صفحه مراجعه شود) -2-5-مقایسۀ زوجی اقوام از لحاظ تراکم و قرینگی روابط بین قومی در جداول 5 تا 8،روابط چهارگانۀ اقتصادی(معیشتی)،سیاسی(تعارضآمیز)،فرهنگی(فکری)و اجتماعی(عاطفی)در بین پنج قوم آذری،بلوچ،فارس،کرد و لر مورد بررسی قرارگرفت و به برخی از نتایجی که از سنجش روابط بین قومی حاصل شده،اشاره گردید.
همکاریهای بین قومی بر بعد"تعلق خاطر مشترک"به جدول(10)میزان همکاری و تعارض در بین اقوام پنجگانۀ کشور(تعداد پاسخگویان-3598) (به تصویر صفحه مراجعه شود) -3-تاثیر روابط بین قومی بر هویت ملی اقوام پنجگانه کشور مطابق فرضیۀ اساسی مقالۀ حاضر،در یک جامعه چند قومی مثل ایران،اقوام از طریق ورودبه حوزۀ تعاملات بین قومی با اجتماع ملی پیوند میخورند و به عضویت آن درمیآیند."