ملخص الجهاز:
"به ویژه داستانهای تمثیلی مانوی که مجموعهای از آنها به زبان فارسی میانه،پهلوی اشکانی و سغدی در دست است9،حکایت از آن دارد که مانی و پیروانش برای تبلیغ عقاید خود در میان عامه از داستانهای تمثیلی محلی و بومی استفاده میکردند و در پس آن به تبلیغ عقاید مانوی میپرداختند10.
این قصهگویی و نقل تمثیل به زبان سغدی باعث انتقال قصه از زبان مبدأ به زبان سغدی و از زبان سغدی به زبانهای دیگر به عنوان زبان مقصد و نیز باعث انتقال داستانهای مشرق زمین و هنر قصهگویی به سرزمینهای گوناگون،از هندوستان به چین و از طریق ایران به شام و سرزمینهای غربی شده است.
برای نمونه فابل مشهور«میمون و روباه»که ترجمه سغدی مانوی آن وجود دارد(زرشناس 1375:ص 349-358)و در میان مجموعه فابلهای ازوپ دیده میشود به دست شاعر فرانسوی لافونتن به نظم درآمده است( Asmussen 1975:p.
به نظر میرسد که به تصویر درآوردن داستانهای حماسی و پهلوانی یا قصههای عامیانه بر دیوارهای کاخهای اشراف سغد نیز در ادامه همین سنت علاقهمندی به قصه و قصهگویی برای بزرگان و شاهان بوده است.
به نظر میرسد که به تصویر درآوردن داستانهای حماسی و پهلوانی یا قصههای عامیانه بر دیوارهای کاخهای اشراف سغد نیز در ادامه همین سنت علاقهمندی به قصه و قصهگویی برای بزرگان و شاهان بوده است.
به رغم اندک بودن آثار برجای مانده از ادبیات تقلی و روایی مردم شرق ایران مضامین این حماسههای مصور شاهدی مطمئن و صادق در تأیید موجودیت این ادبیات در آن نواحی است و جلوهای درخشان و ممتاز از هنر نگارگری سغدی."