ملخص الجهاز:
"دولت شاهنشاهی بهیچوجه معتقد به تظاهر نیست برای آنکه وظایفی که خودش انجام میدهد محتاج بهیچگونه تظاهر نیست یعنی اصلاحاتی که شده است در این چند سال و همه روزه میشود بقدری زبان دارد از خودش و فصاحت و بلاغت دارد که محتاج بهیچگونه تبلیغ نیست هرکس چشم دارد میبیند هرکس گوش دارد میشنود یک راه آهن یک کار باین بزرگی که در این کشور شده است آیا محتاج تبلیغ است؟ کار باین روشنی از پول شاهی شاهی مردم یعنی از عایدات عمومی کشور ساخته شده است برای منظور عمومی، برای رفاه عمومی،برای اصلاحات اساسی اقتصادی کشور،آیا این محتاج بتبلیغ و توضیح است؟خیر!آقایان موضوع پرورش افکار این است:در این دوران،در این عصر دولتها یکوظایفی پیدا کردهاند کلیه حکومتها در این قرن بیستم یک تکالیفی بر ایشان متوجه شده که این تکالیف در سابق متوجهشان نبود دولتها امروز یک مسئولیت زیادی دارند که بایستی نسبت بفرهنگ عمومی علاقمند باشند مقصودم از فرهنگ عمومی وزارت معارف نیست مقصودم از فرهنگ آن معنای عمومی و وسیع کلمه است دولتهای امروز یعنی یکدولت بیدار و هشیداری نمیتواند نسبت بفرهنگ عمومی جامعه خودش بیعلاقه و بینظر باشد در فرهنگ و افکار یکجامعه یک قوای مضر و یکقوای سودمندی هست دولت مکلف است که بر علیه آن قوای مضر مبارزه کند و قوای سودمند را تقویت کند تا در نیجه این مراقبت یک وجدان ملی و یک اراده قوی ملی و یک پرورش معنوی در جامعه بوجود بیاید خلاصه دولتها مکلف هستند امروز در دنیا مراقب باشند که تمام عواملی که موجب اختلال میشود در یک جامعه آن عوامل را بر اندازند و تمام عواملی که موجب وحدت فکری است تشویق کنند و تقویت کنند در یک جامعه کافی نیست که فقط اصلاحات اجرا شود از نظر وظیفهء دولت اجرای اصلاحات تنها کافی نیست بلکه بایستی بمردم،بجامعه یک تعلیماتی،یک افکاری داده شود که معنی اصلاحات را بفهمند باصلاحات آشنا شوند و قدرش را بدانند و باصلاحات علاقمند شوند کار خوب بجای خودش صحیح است ولی در مردم باید ایجاد یک فکری کرد که کمک به مردم بکند و مردم آشنائی بمصالح عمومی خود پیدا کنند راه صلاح و صواب را بشناسند خلاصه وظیفه دولتها در فرهنگ عمومی این است که سعی بکنند قوای معنوی ملت قوائی که در یک ملت هست با هم کمک باشند ما در یک عصری زندگانی میکنیم که شواهد زیاد داریم و محتاج بتاریخ گذشته نیستیم امروز میبینیم افکار متشتتی که در بعضی از ملل بزرگ هست چه بحرانهای خطرناکی ایجاد کرده است و حیات آنها را در مخاطره میگذارد این است که یکدولت بیدار مسئول است."