خلاصة:
(IBکار جوهر وجود آدمیان و مایه حیات و بقای جامعه است.فقر و غنای هر جامعه بهطور مستقیم با کمیت و کیفیت کار انسانها در ارتباط است،اما چگونه میتوان کمکاری،عدم احساس مسئولیت،حضور نیافتن در محل کار،عدم پاسخگویی و راهنمایی صحیح مراجعان، مراقبت نکردن صحیح از اموال،بیتوجهی به کیفیت کار و گرایش به آسانطلبی را به رضایت شغلی و انجام کار با کیفیت بالا و مطلوب و حضور مؤثر در محل کار تبدیل کرد؟ برای پاسخ به پرسش فوق تنها میتوان به یک عامل توجه داشت:نیروی انسانی و تقویت وجدان کاری او،نیروی انسانی جامعه به تقویت وجدان کاری و تغییر در فرهنگ کار نیازمند است،چراکه نیروی انسانی متعهد و بیدار،سازمان را در دستیابی به اهداف خود یاری میدهد و از بروز مشکلات عدیده شغلی جلوگیری مینماید(حسینی،1380)کار به عنوان کنشی عقلانی و هدفمند بیش از هر نوع فعالیت دیگری،بخش عمده زندگی مردم را به خود اختصاص میدهد.هدف از کار،تولید کالا یا خدماتی است که انواع نیازهای متنوع انسانی را برآورده میسازد.انسان در فرایند کار با تغییر دنیای پیرامونش ماهیت خود را نیز تغییر میدهد.از جاهایی که کار و فعالیت انسانی به منصه ظهور میرسد،سازمانها و نهادهای مختلف،اعم از دولتی یا غیردولتی،میباشد.اصطلاح وجدان کاری در سالهای اخیر به فرهنگ اداری کشور وارد شده و مکررا مورد استفاده مقامات و مسئولان قرار گرفته است. ولی متأسفانه تابه حال گامهای اساسی در جهت شناسایی و اعمال حاکمیت وجدان کاری در جامعه برداشته نشده است.در مقاله حاضر،سخن از شکلگیری وجدان و ثبات و دوام آن است.امید است در سازمانهای جامعه ما نیز وجدان کاری بخشی از فرهنگ سازمانی باشد.IB)
ملخص الجهاز:
"کارکنان به سبب فراهم بودن«سیاهی لشگر»در بسیاری مواقع انتظار انجام کارهایی را از دیگران خواهند داشت که در حقیقت باید خودشان انجام دهند که این امر،تضعیف حس مسئولیت،اعتماد به نفس و وجدان کاری را در پی دارد(مرکز تحقیقات اسلامی نمایندگی ولیفقیه در سپاه پاسداران 1379) *عدم توجه به علائق شخصی:قرار گرفتن انسان در جایگاه اداری و کاری مناسب،روحیات و علائقش و انجام دادن کار و مسئولیت با عشق و علاقه،بستری بسیار نیکو در جهت تحقق اخلاق اداری است.
*روحیه تنبلی و تنآسایی:این روحیه ممکن است تا حدودی زاییده شرایط و جو حاکم بر محیط کار و سایر عوامل و شرایط خارجی باشد،اما در بسیاری از موارد نیز به ضعف و قوت اراده انسان مربوط میشود(مرکز تحقیقات اسلامی نمایندگی ولیفقیه در سپاه پاسداران 1379) (به تصویر صفحه مراجعه شود) راههای تقویت وجدان کاری *ایجاد و تقویت تعهد دینی:التزام به تعهدات دینی بهترین نوع و زیباترین روش رعایت وجدان کاری در جامعه میباشد،زیرا انسان با دیندار بودنش بهطور موکد و مشخص پای یکایک تعهدات و فرامین وجدانی را امضا نموده است.
بنابراین توجه به این امور و ارج نهادن به آنها و ترغیب و تشویق کارکنان نسبت به آن میتواند نقش مؤثری در ایجاد وجدان کاری در مجموعه و فراگیر شدن فرهنگ صحیح کار در سازمان و جامعه داشته باشد(مرکز تحقیقات اسلامی نمایندگی ولیفقیه در سپاه پاسداران 1379)نتیجهگیری وجدان کاری و انضباط اجتماعی از ملزومات توسعه فرهنگی هر جامعهای میباشد."