خلاصة:
پایش یامونیتورینگ،فرایندی است که با آگاهی یافتن از وضعیت یک سیستم در حوزههای مختلف،خصوصا در مباحث آثار تاریخی و فرهنگی به عنوان بخش مهمی برای تحقق یافتن اهداف مدیریتی و برنامههای حفاظتی می باشد. پایش نقش اساسی و تسهیل کننده بر روند تصمیمگیریهای کمیته میراث جهانی برای ثبت آثار در فهرست جهانی براساس شاخصهای مهم و برجسته از نقطه نظر زیبایی شناسی و اصالت،ایفا مینماید. چارچوب پایش نیازمند گردآوری اطلاعات در سه حوزه است: -وضعیت حفاظت اثر و عناصر موجود در آن. -وضعیت اجتماعی،فیزیکی،اقتصادی و محیط اطراف آن. -تأثیر استراتژی تنظیم شده برای توسعهء وضعیت اثر. طرح و اجرای پایش و سیستم ارزیابی باید کلی نگر باشد و همهء اهداف و ارزشهای مدیریتی را دربرگیرد.هنگامی که مشخص گردد،فاکتورهایی را که با معیارهای ثبت جهانی برای یک اثر منطبق نیست،کمیتهء مربوطه تصمیم به حذف آن اثر از فهرست جهانی مینماید.
ملخص الجهاز:
"نیازهای اعضای کمیته میراث جهانی در ارتباط با گزارش وضعیت حفاظت چه چیزهایی هستند؟ شرایط و وضعیت اثر به هنگام ثبت در فهرست میراث جهانی به چه صورت بوده است؟ چه اتفاقاتی برای اثر افتاده یا در حال روی دادن است؟و کجا روی داده؟روی اثر صورت گرفته است یا در حریم اثر؟چگونه اتفاق افتاده است؟نگهداری از اثر به چه صورت بوده است؟سیستم مدیریتی اعمال شده در این وضعیت به چه نحو بوده است؟اندازه گیریهای صورت گرفته توسط اعضاء به چه نحو بوده و اگر همه اندازهگیریها انجام گرفته،روند آن چگونه بوده است؟54 -مستندات ارایه شده به همراه فایل کاندیداتوری بایستی ویژگیها و مشخصات را به صورت واضح بیان کند و پایش را به عنوان یکی از اهداف اصلی آینده خود،مطرح سازد و پیشنهاد میگردد که راهنمای عملی ضمیمه مستندات شوند.
اعضاء برای تهیه اطلاعات براساس روش زیر دعوت میشوند:پرسشنامه بخش دوم68 1101-معرفی اعضا نام اثر موقعیت جغرافیایی دادهها جهت ثبت در فهرست میراث جهانی سازمان(سازمانهای)یا بخشهای مسئول جهت آمادهسازی گزارش تاریخ گزارش امضاء نیمی از اعضاء 1102-بیان ارزشهای اثر 1103-بیان زیبایی شناسی و اصالت اثر 1104-مدیریت 1105-عوامل تأثیرگذار بر اثر 1106-پایش 1107-نتیجهگیری و موارد پیشنهادی نتایج مهم در رابطه با ارزشهای اثر(موارد 1102 و 1103 نتایج مهم در رابطه با مدیریت و عوامل تأثیرگذار بر اثر(موارد 1104 و 1105 برنامههای آینده بخشهای اجرایی مسئول چارچوب زمانی برای اجرا ضرورت مساعدتهای بینالمللیضرورت ایجاد پایش ویژه: کمیته میراث جهانی برنامه پایش واکنشپذیر را با این هدف که تمام سنجشهای ممکن برای جلوگیری از حذف اثر از فهرست میراث جهانی صورت گیرد،تنظیم نمود و همچنین از طریق حمایت بخشهای مختلف،همکاریهای تکنیکی برای دست یافتن به راهحلهایی جهت رفع مشکلاتی که حفاظت اثر را با خطر مواجه میکند،فراهم سازد."