میراث زوجه - مجلة مقالات و بررسی ها مقالة

مؤلف: حائری، محمد حسن ؛

مقالات و بررسی ها بهار و تابستان 1383 - شماره 81 - دفتر 3 التصنيف العلمية - البحثية (Ministry of Science/ISC (‎20 صفحة - من 61 إلی 80 )

الکلمات المفتاحية: مساکن دور فرض قرآنی آلات و ابنیه اراضی و عقار زوجه ذات الولد زوجه غیر ذات الولد ترکه زوجه زوج ارث میراث زوجه حر وارث امام روایات

خلاصة:

میراث زوجه از دو جهت مورد بررسی فقهی قرار خواهد گرفت. 1ـ میراث زوجه‌ای که تنها وارث متوفی است، برای پاسخ به اینکه در این فرض، حکم ترکه مازاد بر سهم قرآنی زوجه (ربع) چیست؟ آیا این مازاد (همانند زوج) به زوجه می‌رسد یا چنانکه فقهای معاصر می‌گویند و قانون مدنی (ماده 866) نیز آن را پذیرفته به عنوان حق امام به حاکم واگذار می‌شود؟ 2 ـ دومین مسأله مورد بررسی اینست که میراث زوجه از همه اموال متوفی است یا از بعضی آن و آیا در این مورد بین زوجه‌ای که از متوفی دارای فرزند است و زوجه‌ای که فاقد فرزند از متوفی است تفاوتی هست یا خیر؟ نگارنده با بررسی اقوال و ادله، در مسأله اول، دیدگاه مختار فقهای معاصر را بیشتر قابل دفاع دانسته، اما در مسأله دوم دیدگاه فقهای معاصر و قانون مدنی را قابل نقد و تأمل جدی می‌داند.

ملخص الجهاز:

"1ـ میراث زوجه‌ای که تنها وارث متوفی است، برای پاسخ به اینکه در این فرض، حکم ترکه مازاد بر سهم قرآنی زوجه (ربع) چیست؟ آیا این مازاد (همانند زوج) به زوجه می‌رسد یا چنانکه فقهای معاصر می‌گویند و قانون مدنی (ماده 866) نیز آن را پذیرفته به عنوان حق امام به حاکم واگذار می‌شود؟ 2 ـ دومین مسأله مورد بررسی اینست که میراث زوجه از همه اموال متوفی است یا از بعضی آن و آیا در این مورد بین زوجه‌ای که از متوفی دارای فرزند است و زوجه‌ای که فاقد فرزند از متوفی است تفاوتی هست یا خیر؟ نگارنده با بررسی اقوال و ادله، در مسأله اول، دیدگاه مختار فقهای معاصر را بیشتر قابل دفاع دانسته، اما در مسأله دوم دیدگاه فقهای معاصر و قانون مدنی را قابل نقد و تأمل جدی می‌داند. بررسی و جمع بندی محقق اردبیلی اگر کسی به اجماع منقول توجهی نکند و با توجه به اختلاف اخبار، به ویژه اینکه بعضی از آنها مشتمل بر مطالبی است که قائل ندارد(1)، به اخبار هم اعتماد ننماید و معتمد و مستند او ظاهر و عموم کتاب و سنت باشد، به خصوص که مطابق روایات در مورد اخبار مختلف باید به روایت موافق قرآن عمل کرد (حرعاملی، 18/75)، ناچار دیدگاه ابن جنید را برخواهد گزید. دلیل تقویت این دیدگاه در حقیقت، عمل به روایاتی است که در مورد اختلاف روایات ما را موظف به عمل به روایاتی می‌کند که موافق قرآن باشند (نکــ : طباطبایی بروجردی، 1/254ـ260) با این تفصیل هر چند ظاهر قرآن تا حدودی و نسبت به بعضی از مصادیق نادیده گرفته شده است اما اولا در این خلاف ظاهر به حداقل اکتفا شده، ثانیا طوری عمل شده که می‌توان توجیه کرد به‌طوری که مخالفتی هم با ظاهر قرآن نداشته باشد، زیرا در حقیقت زن بدون فرزند نیز به نوعی از همه ترکه ارث می‌برد هر چند نسبت به بعضی از اموال (اراضی خانه) تنها از قیمت می‌برد و نه از عین."

استلام ملف الإرجاع :
(پژوهیار, , , )

تحميل
تحميل HTML

رابط قصير:

صفحة:

دخول / الاشتراک

تحتاج الدخول لعرض محتوى المقالة. إذا لم تكن عضوًا ، فتابع من الجزء الاشتراک.

دخول