خلاصة:
دادههای جمعآوریشده از لایه ازن در سالهای 9791 تا 3991 توسط سنجنده TOMS برروی ماهوراه NIMBUS-7 به دفعات جو زمین را پوشش داده و دادههای ازن کلی جمعآوریشده از طریق پردازش تصاویر ماهوارهای و اندازهگیریهای میدانی،امکان بررسی روند تغییرات ازن در جو تمام نقاط دنیا از جمله ایران را میسر ساخته است.دادههای این پژوهش در محدوده طولهای جغرافیایی 74/5 و 65/5 درجه شرقی و عرضهای جغرافیایی 62/5 و 83/5 درجه شمالی قرار دارد.این محدوده از ماکو در شمال غرب تا شرق بندرعباس در جنوب شرق را شامل میشود.میانگین سالانه ازن دارای افتوخیزنهایی میباشد که توجیه آن را در گردش جو و فعالیتهای صنعتی میتوان یافت.این افت وخیزها به سمت یکنواختی میل میکند.در این پژوهش نشان داده میشود که این یکنواختی در فصول تابستان و پاییز به سرعت در حال وقوع بوده و برای عرضهای میانه(همچون اصفهان)به مقادیر بسیار پایین در حال همگرایی است.البته این مسئله کموبیش در تمامی منظقههای صنعتی ایران قابل مشاهده است.میزان ازن در فصول تابستان و پاییز کاهش مییابد.در ناحیههایی همچون رشته کوههای البرز، استان اردبیل و دامنه جنوبی رشته کوههای البرز،آنومالیهایی در توزیع ازن درمقایسه با سایر نقاط دیده میشود ولی تاکنون به زیر حد مجاز نرسیده است.تغییرات میزان ازن در جو اصفهان بصورت مطالعه موردی با استفاده از پردازش تصاویر MODIS در باند 03 استخراج گردید که یافته فوق را تأیید نمود.
ملخص الجهاز:
"محیطشناسی،سال سی و سوم،شمارهء 44،زمستان 68،صفحهء 45-34 پایش تغییرات لایه ازن در جو ایران با استفاده از دادههای ماهوارهای محمد رضا مباشری استادیار گروه سنجش از دور،دانشگاه صنعتی خواجه نصیر الدین طوسی تاریخ دریافت 58/9/62 تاریخ پذیرش:68/8/52چکیده دادههای جمعآوریشده از لایه ازن در سالهای 9791 تا 3991 توسط سنجنده TOMS برروی ماهوراه NIMBUS-7 به دفعات جو زمین را پوشش داده و دادههای ازن کلی جمعآوریشده از طریق پردازش تصاویر ماهوارهای و اندازهگیریهای میدانی،امکان بررسی روند تغییرات ازن در جو تمام نقاط دنیا از جمله ایران را میسر ساخته است.
همچنین تعدادی از پروژههایی که طی آن مشخصههای جوی منجمله میزان ازن اندازهگیری میشود و دادههای این پژوهش نیز از آنها تهیه شده است به شرح ذیلاند (MODIS home page,2006) : *اندازهگیری نیمرخ ازن و سایر گازهای مهم مانند هیدروژن کلراید HCL و هیدروژن فلوراید Halogen Occultation:HF Experiment(HALOE) *اندازهگیری HNO3,O3ṣClO استراتوسفری و H2O در تروپوسفر فوقانی Microwave Limb Sounder(MLS) *پایش طیف ماورای بنفش خورشیدی Solar Ultraviolet Spectral Irradiance Monitor(SUSIM) *آزمایش مقایسهای طیف ماورای بنفش خورشیدی Solar Stellar Irradiance Comparison Experiment (SOLSTICE) *پایش فعال رادیومتری تابش فرودی خورشیدی Active Cavity Radiometer Irradiance Monitor(ACRIM) نیمروخ چگالی تعداد این نیمرخ به صورت میانگین فصلی در فواصل یک کیلومتری در داخل استراتوسفر و در فواصل 0/5 کیلومتری در داخل تروپوسفر توسط سنجنده SBUV مستقر بر ماهواره NIMBUS-7 اندازهگیری شده است.
در مجموع میانگین فصلی ازن کلی در بهار همانگونه که در شکل شمارهء(8)نشان داده شده است به سمت یکنواختی در مقدار در حدود 092 دابسون میل پیدا کرده است."