خلاصة:
میزان موالید بعد انقلاب اسلامی بشدت افزایش پیدا کرده و انبوه جمعیتی را بوجود آورده که وقتی این افراد وارد دوران باروری میشوند،باعث افزایش تعداد و میزان موالید میگردد.براساس سازمان ثبت احوال تعداد موالید معوقه و جاری در سال 1365،2259 هزار نفر و براساس سرشماری 1365 تعداد زنان 15 تا 45 ساله حدود 9776 هزار نفر بودهاند.در سال 1375 علیرغم اینکه تعداد زنان 15 تا 45 ساله با حدود 39%افزایش به 13637 هزار نفر رسیده ولی تعداد موالید به حدود نصف رسیده است(1188 هزار نفر). انتظار میرود باتوجه به اینکه پتانسیل کاهش میزان موالید تضعیف گردیده و زنان در معرض باروری چند برابر شده،علیرغم افزایش سن متوسط ازدواج تعداد و میزان موالید از حدود سال 1380 به مدت یک دهه روند صعودی داشته باشد و بعد از آن مجددا ثابت شده یا کاهش پیدا کند. از بین عواملی که کاهش میزان موالید را موجب شده،تاثیر سواد و سطح تحصیلات زنان از همه بیشتر است.سطح تحصیلات باعث میشود میانگین سن در اولین ازدواج زنان افزایش یابد که این افزایش،کوتاه شدن دوران باروری و شانس کمتر تعداد فرزندان را برای هر زن به دنبال دارد.از طرف دیگر بالا رفتن سطح تحصیلات هم باعث میشود تعداد فرزندان مطلوب برای زنان کاهش یابد زیرا هزینه فرزند برای زنان متخصص مانند پزشک متخصص و استاد دانشگاه خیلی بالاتر از زنان خانهدار است.هرچند بالا رفتن سن ازدواج باعث کاهش دوران باروری و احتمالا کاهش میزان موالید میشود،اما بهتر بود تدابیری اندیشیده شود که سن ازدواج بیش از این افزایش نیابد و به جای آن فاصله ازدواج تا تولد اولین فرزند و فاصلهگذاری بین موالید افزایش یابد که در این صورت ضمن رعایت تنظیم خانواده،مسائل اجتماعی و روحی به دنبال تأخیر در ازدواج بوجود نمیآید.به بیان دیگر درصورتیکه مردان و زنان در سنین پایینتر عقد شرعه داشته باشند ولی زندگی مشترک را چند سال بعد پس از فراهم شدن امکانات شروع کنند، ضمن آشنایی بیشتر زن و مرد،از مسائل اجتماعی و روحی تجرد هم جلوگیری میشود. از بین عوامل موثر بر رشد جمعیت،تاثیر موالید نسبت به وقایع دیگر بیشتر بوده و در مقطع کنونی عامل اصلی افزایش و یا کاهش جمیعت کشور است.موالید برخلاف مرگ و میر فقط باعث تغییر جمعیت نمیشود بلکه در این میزان ساختار سنی جمعیت را دگرگون میکند و تاثیرات طویل المدتی بر ترکیب جمعیت میگذارد.اما مرگومیرهای طبیعی باتوجه به اینکه بیشتر در سنین سالخوردگی صورت میگیرد و مرگومیرهای غیر طبیعی مانند مرگومیرهای ناشی از جنگ و حوادث باتوجه به میزان خیلی پایین آن و همچنین مهاجرتها درصورتیکه عمده نباشند،قادر نیستند بر ساختار جمعیتی تأثیر عمده بگذارند.
ملخص الجهاز:
"انتظار میرود باتوجه به اینکه پتانسیل کاهش میزان موالید تضعیف گردیده و زنان در معرض باروری چند برابر شده،علیرغم افزایش سن متوسط ازدواج تعداد و میزان موالید از حدود سال 0831 به مدت یک دهه روند صعودی داشته باشد و بعد از آن مجددا ثابت شده یا کاهش پیدا کند.
این نسبت از سال 0831 شمسی کمتر شده و در سالهای 49-0931 شمسی به 5/1 برابر خواهد رسید براساس سرشماریهای 5631 و 5731 و آمارگیری جمعیت جاری 0731 بعد از انقلاب تا حدود سالهای 36-2631 تعداد موالید در حال افزایش بوده است.
علاوه بر میزان موالید بالا در بعد از انقلاب اسلامی موضوع دیگری که در افزایش (1)بیشترین تعداد جمعیت براساس سرشماریهای عمومی و نفوس و مسکن مربوط به سال 3631 بوده است که تا سال 8731 این افراد(زنان)همگی وارد دوران بارداری میشوند.
در مناطق شهری به دلیل پایینتر بودن رشد طبیعی جمعیت و بالاتر بودن میانگین سنی1و زمان برابر شدن واردشدگان به دوران باروری نسبت به خارجشدگان(براساس 02 ساله)همان سالهای 99-5931 شمسی میباشد،درحالیکه برای مناطق روستایی این زمان چند سال بعد از آن است.
باتوجه به اینکه پتانسیل کاهش میزان موالید تضعیف شده است و تعداد زنان در معرض باروری در حال افزایش است و همچنین سن متوسط ازدواج زنان به حدود 32 سال در سالهای اخیر رسیده است،انتظار میرود بعد از گذشت 32 سال از انقلاب اسلامی و ورود نسل اول موالید به دوران باروری یعنی حدود سال 0831 شمسی کاهش میزان موالید خاتمه یابد و حدود یک دهه میزان موالید مجددا افزایش یابد."