ملخص الجهاز:
"سرآغاز یا لطیف {Sسپاس از خداوند خورشید و ماه#روان را به دانش نماینده راه#نداند جز او آشکارا و راز#به دانش مرا آز و او بینیازS}شاهنامه،از همان زمان که سروده شده،چنان در دلهاراه یافت که نقل مجالس و محافل روزگار بود.
سرایندهی اینکتاب،به موضوعات دینی و خداشناسی،اخلاق نیک و خویپسندیده نظر داشته است و لابهلای داستانها وافسانههایش،نشانههای روشنی از این موارد یافت میشوند.
تفاوت شاعر شاهنامه با دیگر ناقلان درآن است که فردوسی این داستانها را با مهارت و استادی بههمم میپیوندد و از قدرت شاعرانهی خود در وصف استفادهمیکند.
فردوسی کوشیده است که قوم ایرانی را همانگونهکه بوده است،یعنی ملتی با فرهنگ،معرفی کند.
پهلوانانایران که در نظر فردوسی گروهی از برگزیدگان این دیار ونمایندهی کامل عیار قوم خود در روشها و خوها و سنتهابودند،همگی در شاهنامه،صفات و سجایا و هنرهایی دارندکه شایستهی فردی صاحب فرهنگ است.
هدف دیگر فردوسی از نظم شاهنامه،همانا پیوستن افرادو تیرهها و طوایف گوناگون نژاد ایرانی بوده است تا به اینوسیله،وحدت این قوم را تأمین و زمینهی تشکیل یک حکومتمرکزی قادر را پیریزی کند."