ملخص الجهاز:
"نامۀ فرهنک شمارۀ اول دیماه 1330 سال اول بنام خدااز آنجا که مهمترین وظیفۀ هرفرد فراگرفتن علم و کسب معرفت و فضائل اخلاق میباشد و انجاماین امر میسر نمیگردد جز آنکه اهل فضل و دانش که در این راه زحمت کشیده و رنج بردهاند و بپرورشو تربیت نفوس علاقهمند میباشند حاصل زحمات خود را در دسترس طالبان آن بگذارند و از این راه مشکلدیگرانرا آسان سازند؛لذا از چندی بیش ادارۀ فرهنگ خراسان درصدد برآمد که با تشویق دانشمنداندر این سرزمین علم و مهند دانش مجلۀ مرتبی را که جامع مطالب علی و ادبی و اخلاقی و تربیتی باشدمنتشر سازد و بالاخره با کمک و دستیاری جمعی از فرهنگ پژوهان مقدمات چاپ آن فراهم گردید و اینکبعون الله تعالی اولین شمارۀ آن طبع و نشر میگردد؛امید آنکه این مجلۀ مفید مقبول ارباب ذوق واقع گرددو برای مطالعهکنندگان از هرطبقه که باشند نافع راهنمای کاملی جهت آیندۀ نوباوگان کشور باشد.
» بدینجهت در چنین احوالی لازم دیدیم که هرکس بقدر وسع و توانائی خویش در تقویتفرهنگ و علم و ادب کشور بکوشد چه بیشک زبانآوری و عرض اندام عدهیی بیاندام وناباب ناچار بازار آنانرا برافروخته خواهد داشت و مردان کاردان و شریف و علاقهمندان حقیقیعلم و ادب و معارف کشور را بزاویۀ عزلت و خمول و سکوت خواهد تاراند: {Sمتی ارت الدنیا نباهة جاهل#فلا تر تقب الا خمول نبیهS}بدینجهت بتشویق جمعی از مردم دانشور و ادبپرور و فرهنگیان محروم و فداکار وخردمند خراسان اولین شمارۀ نامۀ فرهنگ که نخست بعهدۀ همت جامعۀ لیسا نسیههای دانشسرا یعالی خراسان نهاده شد آمادۀ انتشار گشت؛و نیز مصمم شدیم خود ضمن مطالب مجلهای علمی و ادبینقائص فرهنگ را هم یادآور شویم و راه اصلاح را نشان دهیم و در رفع آنها بکوشیم."