ملخص الجهاز:
"حتی علما در حرمت فلوس یعنی سکههایی از جنس فلزات دیگر نظیر مس، نیکل و غیره باشد، اختلاف دارند و برای آنها این سؤال مطرح است که آیا به سکههای طلا و نقره ملحقاند یا نه؟ گفتهاند: ارزش پولهای کاغذی در اثر کاهش قدرت خرید ناشی از تورم کاهش مییابد؛ یعنی بهرهای که صاحب پول از بانک میگیرد همان کاهش ارزش پولی است که به بانک سپرده است و چه بسا مقدار کاهش ارزش پول بیشتر از بهرهای باشد که گرفته است، مثلا اگر نرخ بهره ده درصد و نرخ تورم پانزده درصد باشد، سپردهگذار پنج درصد خسارت میبیند.
اگر این گفته صحیح باشد که ربای جاهلی محصور در صورتی است که بعد از سر رسید اول شروع میشود، صورت دیگر به طریق اولی حرام خواهد بود؛ چون در ربای جاهلیت، مالی را بدون ربا برای مدت مشخصی قرض میگرفتند، وقتی موعد مقرر سر میرسید و قرض گیرنده دین خود را ادا نمیکرد، ربا شروع میشد.
مقتضای سخن برخی تحلیل گران بهرههای بانک این است که در جهان ربایی وجود ندارد و بهرههایی که بانکها در اروپا و امریکا دریافت یا پرداخت میکنند ربا نیست و بانکهای ما نیز به اعتراف همه کپی بانکهای غرب است پس در بانکهای ما نیز ربا وجود ندارد؛ و آنچه منتقدان اقتصاد غرب راجع به ربا و پیامدهای منفی آن بر زندگی مردم میگویند بیمعنا و بیمحتوا است و اینکه یهود بازارهای ربای جهان را اداره میکند و تصمیم گیرنده اول راجع به داراییهای جهان و بهرهمند نهایی یهودیان هستند صحیح نیست، نزد آنها کار به جایی رسیده است که میگویند: تمام اینها حلال حتمی است و چیزی از ربای حرام در آن نیست."