ناله سرنا و تکفیر دهل اندکی ماند بدان ناقور کل مقالة

"اما نکته قابل و جالب توجهاین است که سرنا،نیایی بزرگوار دارد،که در گذشته،یا شاید بهتر باشد بگوییم در دوران جوانی این پدربزرگکهنسال،آن زمان که شاید سرنا هنوز کودکی خرد بود و(به تصویر صفحه مراجعه شود) یا شاید نبود،این پدربزرگ پیر در ایران باستان رایج بودهاست. کرنا در چهارمحالو بختیاری و استان فارس به خصوص در میان عشایرهنوز رایج است و به عبارتی خواستگاه خود را حفظ کردهاست،اما از نظر اندازه شاید کمی با اندازه باستانی خودفرق کرده باشد. تقریبا می‌توانگفت که این ساز هیچ حد و مرزیندارد و در جای جای ایران خود را دردل مردمان جای کرده است. اما می‌دانیم که از نظر منطقیاین ساز،روند تکاملی خاصی را پیموده تا به اینجا رسیدهاست،ولی اگر بیاییم و کمی از روی احساس و عواطفخود،آنچنان‌که هرکس در عالم خود دوست دارد و آن رامی‌پروراند،به این افسانه بپردازیم. اگر کمی بیاییم و فرهنگ و یا شاید بتوان گفت آیینسرنا نوازی را بررسی کنیم،می‌بینیم که این آیین تنها درایران رایج نیست،بلکه در شمال هند،آسیای میانه،تمامخاورمیانه،شمال آفریقا و یونان نیز وجود دارد. البته در طول زمان هم گاهی از سرنا به عنوان سازنظامی هم استفاده شده است،ولی ظاهرا کاربرد دیگریجز شادی و شادمانی نداشته است. سرنا از چهار قسمت تشکیل شده است:قمیش،لبگیر،انبرک و بدنه ساز. قمیش سرنا نسبت به سازهایقمیش دارد دیگر متفاوت است. برخی معتقدند حالت قمیش سرنا از نظر دینامیکی ساز رامحدود کرده است. بدنه سرنا مخروطی شکل است و مانندشیپور می‌ماند،یعنی دهانه آن پهن است و هرچه به انتهایآن،یعنی جایی که لب‌های نوازنده قرار می‌گیرد نزدیکمی‌شویم،باریک‌تر می‌شود."