خلاصة:
اعتیاد یکی از مسائل و معضلات اجتماعی است که در به خطر انداختن سلامت فرد، خانواده و مخصوصا سلامت جامعه نقش موثر دارد. یکی از عوامل اصلی ایجاد، تداوم و شدت درگیری در اعتیاد، ضعف شبکه روابط/ پیوندهای سالم افراد می¬باشد که در این مطالعه، به بررسی و نقش شبکه روابط سالم و شبکه روابط ناسالم در میزان (شدت) درگیری فرد در اعتیاد پرداخته شده و نیز نقش متغیر کنترل اجتماعی غیررسمی به عنوان متغیر واسط مورد بررسی قرار گرفته است، و ساز و کار متغیرهای مستقل و واسط بر میزان درگیری در اعتیاد فرض شده است و با روش پیمایش با استفاده از تکنیک مصاحبه ساخت یافته، اطلاعات جمع¬آوری و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.جامعه آماری، جوانان 18 تا 35 سال معتاد در حال ترک در مراکز ترک اعتیاد شهر تهران (مرکز ترک اعتیاد کنگره 60 و جمعیت آفتاب) می¬باشد، حجم نمونه 120 نفر است که برای انتخاب آنها از روش نمونه¬گیری تصادفی ساده استفاده شده است و انتخاب مراکز نیز از بین مراکز ترک اعتیاد به صورت تصادفی ساده بوده است. نتایج نشان می¬دهد که هر چه شبکه روابط ناسالم افراد قبل و بعد از اعتیاد قویتر و وسیع تر باشد، شدت درگیری انها در اعتیاد بیشتر خواهد بود. در بین افراد مورد مطالعه، معتادان در سه گروه معتاد با درگیری کم، معتاد با درگیری متوسط و معتاد با درگیری شدید از لحاظ بعضی ابعاد شبکه روابط سالم و ناسالم متفاوت از هم هستند.
ملخص الجهاز:
"همچنین حس قوی تعهد ودین نسبت به گروه ونیز ترس از بی آبرو سازی خانواده و آشنایان، بنابر این نگرانی از مواجه شدن با شرم ساری و مذمت از سوی خانواده ، گروه و جامعه، مانع از آن می شود که به سوی انحراف بروند، بنابر این کسانی که پیوند های قوی ای با خانواده ، شبکه اجتماعی شان و جامعه دارند، کمتر مرتکب خلاف می شوند(horwitz,1990) بنابراین می توان گفت ویژگی های شبکه شخصی و پیوند های اجتماعی غیر رسمی فرد از جمله بزرگی و کوچکی شبکه روابط، صمیمیت پیوند و همچنین حمایت هایی که فرد از شبکه اجتماعی خود دریافت می کند و تعهدات و تکالیفی که نسبت به آن احساس می کند، به عنوان سرمایه یا منبع اصلی کنترلی عمل کرده و بر روی در گیر شدن یا عدم درگیری فرد در اعتیاد و میزان(شدت) درگیری او در اعتیاد موثر است.
روش تحقیق در این پژوهش جامعه آماری جوانان 18 تا 35 سال معتاد در حال ترک در مراکز ترک اعتیاد شهر تهران(مراکز ترک اعتیاد کنگره 60 و جمعیت آفتاب) می باشد، جامعه مورد مطالعه 360 نفر بوده اند و حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 198 نفر تعیین شده، اما، به دلیل محدودیت های عملی و امکاناتی که برای تحقیق در این زمینه خاص در اختیار محقق بوده است و همچنین به دلیل اینکه تحقیق حاضر از تکنیک مصاحبه ساخت یافته بهره گرفته است که خود زمان بر می باشد و نیز افراد مورد بررسی، معتادان در حال ترک مراکز ترک اعتیاد هستندکه کار با آنها با سختی و مرارت های فراوانی همراه بوده است، بنابراین تحقیق با حجم نمونه بالا امکان پذیر نبوده و در نتیجه بر حسب نظر کارشناسان و عرف معمول در اینگونه پژوهش هاحجم نمونه به 120 نفر تقلیل یافته و کافی دانسته شد."