خلاصة:
در این مقاله با استفاده از روش تحلیل پوششی دادهها(DEA) و شاخص مالمکوئیست نمرات کارایی فنی و تغییرات بهرهوری کل عوامل و اجزای آن در سه صنعت منتخب انرژی بر ایران در طول سالهای83-1363 محاسبه و سپس به تخمین معادله رگرسیون سری زمانی کارایی فنی بدستآمده روی شدت انرژی و سایر نهادهها پرداخته شده است. نتایج نشان میدهد که صنایع مورد مطالعه در برنامه دوم توسعه بطور متوسط دارای پایینترین عملکرد بلحاظ کارایی نسبی خالص و ناخالص بودهاند.در کل دوره مطالعه بهترین عملکرد به صنعت کانی غیرفلزی و بدترین عملکرد به صنعت فلزات اساسی اختصاص دارد. باضافه در اینحا منبع اصلی عدم کارایی نسبی ، ناکارایی مدیریت بوده است. عملکرد فعالیت صنایع منتخب در برنامه سوم توسعه نسبت به دوره ماقبل ازجهش قابل ملاحظهی برخوردار بوده است. نتایج تخمین معادله رگرسیون بر نقش نسبتا بالای شدت نهاده انرژی در توضیح کارایی فنی در صنایع منتخب حکایت دارد. نتایج محاسبات شاخص مالمکوئیست نشان میدهد که بهرهوری هر سه صنعت بطور متوسط در برنامههای اول و سوم در مقایسه با مقاطع ماقبل آنها بهبود یافته و منبع اصلی تغییر در بهرهوری انتقال تابع تولید تجربی یا تغییرات تکنولوژیکی بوده است.
ملخص الجهاز:
تجزیه و تحلیل بهرهوری در صنایع منتخب انرژی بر ایران بر اساس روش DEA ابراهیم حیدری* چکیده در این مقاله با استفاده از روش تحلیل پوششی دادهها (DEA) و شاخص مالمکوییست نمرات کارایی فنی و تعمیرات بهرهوری کل عوامل و اجزای آن در سه صنعت منتخب انرژی بر ایران در طول سال های 1363-1383 محاسبه و سپس به تخمین معادلهی رگرسیون سری زمانی کارایی فنی به دست آمده روی شدّت انرژی و سایر نهادهها پرداخته شده است.
نتایج محاسبات شاخص مالم کوبیست نشان میدهد که بهرهوری هر سه صنعت به طور متوسط در برنامههای اول و سوم در مقایسه با مقاطع ماقبل آن بهبود یافته و منبع اصلی تغییر در بهرهوری انتقال تابع تولید تجربی یا تغییرات تکنولوژیکی بوده است.
از الگوی DEA به منظور محاسبهی نمرات کارایی فنی صنایع منتخب در طول سالهای مطالعه و محاسبهی شاخص مالمکوییست4و تغییرات بهرهوری کل و اجزای آن در خلال برنامههای توسعه استفاده میشود.
2-مروری بر پارهای مطالعات انجام شده در طول دو دههی گذشته الگوی تحلیل پوششی دادهها (DEA) به عنوان یک روش تحلیلی توانمند و مفید برای اندازهگیری بهرهوری مرزی و کارایی نسبی واحدهای تصمیمگیرنده مشابه1بهطور گستردهای مورد استفاده قرار گرفته و در این ارتباط مطالعات زیادی در حوزههای نظری و کاربردی انجام شده است.
الگوی DEA با ویژگی بازدهی متغیّر نسبت به مقیاس VRS 1مطابق بانکر و همکاران2 (1984)به صورت زیر قابل تعریف است: (2)(به تصویر صفحه مراجعه شود) اگر مقدار بهینه تابع هدف در مسألهی 2 برابر با یک شود واحد تصمیم گیرندهی هدف (DMUo) در مرز بهرهوری VRS قرار خواهد داشت.