خلاصة:
طرح مسئله: تعداد زیاد افراد معلول در جهان موجب اتخاذ تدابیر گوناگونی در سطح ملی و بین المللی شد. آسیب پذیر بودن بیش از حد معلولین سبب به انزوا کشیده شدن ایشان می شود و به همین دلیل نیز اغلب آن ها عملا قادر به مشارکت در امور اجتماعی نمی باشند. تدوین کنوانسیون مربوط به حقوق اشخاص معلول(2006) توسط مجمع عمومی سازمان ملل متحد نقطه عطفی در حمایت از حقوق افراد مزبور تلقی می شود. این کنوانسیون در پی شناسایی رفع تبعیض و ایجاد فرصت های برابر بین معلولین و سایر افراد می باشد. این مقاله در تلاش است ضمن نشان دادن خطوط اصلی کنوانسیون، به تجزیه و تحلیل تعهدات ایران نسبت به سند فوق بپردازد. افراد معلول نیازمند توجه ویژه ای هستند. حقوق ملی و بین المللی به تدریج به حقوق این افراد توجه کرده است. کنوانسیون 2006 حمایت از اشخاص معلول در سطح بین المللی و قانون حمایت جامع از معلولین مصوب 1383 در سطح ملی نشان گر توسعه حقوق این افراد می باشد. این مقاله در صدد تجزیه و تحلیل و مقایسه قانون مزبور با مقررات بین المللی است. روش: در این تحقیق تلاش می شود به صورت توصیفی و تحلیلی موضوع حمایت از حقوق معلولین در سطح بین المللی مورد مطالعه قرار گیرد و با توجه به ملحق شدن ایران به کنوانسیون 2006 ضمن تجزیه و تحلیل این سند به مقایسه آن با مقررات داخلی خصوصا قانون جامع حمایت از معلولین بپردازیم. نتایج: با بررسی و مقایسه کنوانسیون 2006 معلولین و قانون جامع حمایت از معلولین مصوب 1383 کاستی ها و خلاءهای موجود در مقررات ایران روشن می شود. لذا کنوانسیون بین المللی مزبور الگو مناسبی خوبی برای اصلاح و بازنگری در مقررات ملی تلقی می شود. تقویت مقررات این قانون می تواند وضعیت معلولین را در حقوق داخلی بهبود بخشد. بازنگری و لحاظ کردن سیاست جنایی پیشگیرانه و حمایت از معلولین در حقوق جزای شکلی و ماهوی از جمله مواردی است که باید مورد توجه مقنن قرار گیرد.
ملخص الجهاز:
"روش:در این تحقیق تلاش میشود به صورت توصیفی و تحلیلی موضوع حمایت از حقوق معلولین در سطح بینالمللی مورد مطالعه قرار گیرد و با توجه به ملحق شدن ایران به کنوانسیون 2006 ضمن تجزیه و تحلیل این سند به مقایسۀ آن با مقررات داخلی خصوصا قانون جامع حمایت از معلولین بپردازیم.
آیا کنوانسیون حقوق اشخاص معلول،حقوق جدیدی را برای معلولین ایجاد کرده است یا اینکه صرفا اعلامکنندۀ حقوق از قبل موجود میباشد؟آیا سازوکارهای اجرایی این کنوانسیون با سایر کنوانسیونهای بینالمللی متفاوت است؟ملحق شدن اخیر دولت جمهوری اسلامی ایران به این کنوانسیون چه تعهداتی را در صحنه بینالمللی پذیرفته است؟ بنابراین به منظور پاسخگویی به این پرسشها تلاش خواهیم کرد به صورت توصیفی و تحلیلی در طی چهار بخش به موضوع شناسایی حقوق معلولین(بخش اول)،تضمین و رعایت این حقوق(بخش دوم)،تعهدات ایران نسبت به رعایت مفاد کنوانسیون حقوق اشخاص معلول(بخش سوم)و تدابیر تقنینی ایران در راستای تحقق حقوق اشخاص معلول(بخش چهارم)بپردازیم.
به عبارت دیگر اصل عام عدم تبعیض ذکر شده در اسناد اولیۀ حقوق بشر مجددا در اسناد بعدی همچون اسناد بینالمللی مربوط به زنان،کودکان و در نهایت در کنوانسیون حقوق اشخاص معلول 2006 مورد تأیید و تأکید قرار گرفت و از این منظر تلاش شد تا حقوق ترجیحی را برای این افراد در نظر بگیرند.
تقویت مقررات این قانون و سایر مقررات پراکندۀ موجود میتواند وضعیت معلولین را بهبود بخشد که در زیر به بخشی از آنها در حقوق ایران اشاره میشود: الف)بازنگری و تکمیل قانون جامع حمایت از معلولین در راستای مفاد کنوانسیون 2006 از جمله مواردی است که باید مورد اهتمام مقنن قرار گیرد."