خلاصة:
هدف اصلی این پژوهش، شناسایی رویکردهای تصمیمگیری اخلاقی مدیران مالی شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران و عوامل مختلف تأثیرگذار بر آنهاست. به منظور رسیدن به این هدف، تعداد دوازده فرضیه تدوین شده است. در شش فرضیه اول، رویکردهای تصمیمگیری اخلاقی شامل منفعتگرایی، تفسیری، غیراخلاقی، مذهبی، وظیفهشناسی و عملگرایی بررسی میشود. هدف شش فرضیه بعدی، شناسایی عوامل احتمالی تأثیرگذار بر این رویکردها است.دادههای مورد نیاز برای تجزیه و تحلیل آماری فرضیههای پژوهش از 63 شرکت و با استفاده از پرسشنامهای حاوی 24 سؤال گردآوری شد. نتایج آزمون شش فرضیه اول نشان داد که مدیران مالی شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، به رویکردهای تصمیمگیری اخلاقی منفعتگرایی، مذهبی و وظیفهشناسی معتقد هستند اما رویکردهای تصمیمگیری اخلاقی تفسیری، غیراخلاقی و عملگرایی را باور ندارند. افزون بر این از نظر مدیران مالی شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، قویترین رویکرد تصمیمگیری اخلاقی، منفعتگرایی و ضعیفترین آن، عملگرایی است. سرانجام، تجزیه و تحلیل آماری فرضیههای هفتم تا دوازدهم پژوهش نشان داد که به جز تأثیر متغیر سن بر رویکرد مذهبی، سایر عوامل مفروض که انتظار میرفت رویکردهای تصمیمگیری اخلاقی مورد بررسی را تحت تأثیر قرار دهد از نظر آماری معنادار نبود.
ملخص الجهاز:
"نتایج حاکی از رد فرض صفر و تأیید فرض مقابل آن برای فرضیه چهارم و عدم رد فرض صفر برای فرضیههای سوم و ششم است؛ یعنی مدیران مالی شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در حل مسائل اخلاقی به رویکرد تصمیمگیری اخلاقی مذهبی معتقد هستند، اما به رویکردهای غیراخلاقی و عملگرایی معتقد نیستند.
با توجه به انتقادهای زیادی که بر این رویکرد وارد است و نیز، همانگونه نتایج نشان داد، رویکرد وظیفهشناسی در اولویت دوم تصمیمگیری اخلاقی مدیران مالی قرار دارد، نقش نهادهای قانونگذار و ناظر از جمله جامعه حسابداران رسمی ایران، سازمان حسابرسی و سازمان بورس اوراق بهادار به منظور ارتقای هر چه بیشتر ارزشهای اخلاقی بین جامعه حرفهای کشور و بویژه ایجاد زمینه اجرای دقیقترآیین رفتار حرفهای از طریق ارزشگذاری و توجه بیش از پیش به آیین رفتار حرفهای به منظور تغییر این رویکردها و همچنین ایجاد انگیزه افشای هر چه بیشتر اطلاعات به وسیله شرکتها، بیشتر احساس میشود.
11- Korten 12- Jones 13- Francis 14- Flanagan 15- Clarke 16-Utilitarianism 17-Dellaportas 18- Davenport 19- Barnett 20- Valentine 21- Agarwal 22- Malloy 23- Pragmatism 24- Egoism 25- Nowell-Smith 26- Baier 27- Gauthier 28- Religious 29- Deontological 30-Hermeneutical 31-Account 32- Schweiker 33-Moral identity 34- Karcher 35- Marcella 36-Singhapakdi 37- Davidson et al."