قیاس ناپذیری غایت رشته های علمی مقاله

"از آنجا که شاید مدعای «میانرشتهای، فرارشتهای، چندرشتهای و حوزههای مشابه دیگر»، شبیه به سخن ایشان گرفته شود، در متن زیر نظر السدیر مکاینتایر دربارهی رشتهای شدن و میانرشتهای بودن و راههای پیش روی برای فراروی از این وضعیت، بهطور خلاصه بیان شده است. اگرچه مطالعات میانرشتهای در علوم دقیقه نیز امروزه اهمیتی بسیار دارد، اما در اینجا طرح بحث، تنها ناظر به پهنهی عمومی علومانسانی در مورد موضوع مذکور خواهد بود. برای انضمامیتر شدن مسئله، با تمرکز بر اندیشههای السدیر مکاینتایر، به نمونهای از این مسئله در علوم اجتماعی میپردازیم: پرقدرتترین نحلهی موجود در علوماجتماعی، از ابتدای شکلگیری این رشته، پوزیتیویسم را راهنمای خود در کار علمیاش قرار داده بود. امروزه با توجه به آنچه در ابتدا آمد، هم پوزیتیویستها و هم مارکسیستها از اجزای اصلی علوماجتماعی محسوب میشوند اما مسئله این است که میان این دو گروه بزرگ، توافق و همکاری و فضای «میانرشتهای» چگونه ممکن خواهد شد؟ السدیر مکاینتایر، در مقالهی مشهور خود «ایدئولوژی، علم و انقلاب» این مسئله را باز میکند. بهعبارت دیگر، از دیدگاه مکاینتایر، بهدلیل آنکه رشتههای پژوهشی، منطقهای متفاوتی برای مشروعیتبخشی به خود دارند، در مواجهه با یکدیگر متقابلا دست به مشروعیتزدایی از یکدیگر میزنند و این مسئله ناشی از قیاسناپذیری دیدگاه علوم گوناگون با یکدیگر است. حال در چنین فضایی، چگونه «میانرشتهای بودن» قابل تحقق است؟ در دیدگاه مکاینتایری، راه برون رفتن از این تخصصی شدن بیمحابای علوم، بازگشت دوباره به زندگی واقعی بشر و کلیت آن است."