چکیده:
در این مقاله ابتدا مفهوم منافع ملی و متغیرهای مؤثر بر این مفهوم مورد
ارزیابی قرار گرفته است. در ادامه منابع مؤثر بر شکلگیری اهداف سیاست
خارجی از لحاظ نظری و نیز در مورد خاص، جمهوری اسلامی ایران،
مورد مطالعه قرار گرفته است. پس از آن، با طرح دیدگاههای مختلف
درباره اهداف سیاست خارجی کشور، عوامل و منابع مؤثر بر شکلگیری
این اهداف را بررسی نموده است و با طرح سؤالاتی در زمینه قابلیتها و
تواناییهای سیاسی، اقتصادی و فرهنگی ج.ا.ایران، به ارزیابی میزان
انطباق این اهداف با تواناییها و قابلیتهای ملی پرداخته شده است.
خلاصه ماشینی:
"35 از آن جا که تقسیمبندی اخیر جنبه توصیفی دارد و نه تجویزی، و گویای تجربه سیاسی جمهوری اسلامی ایران است و قصد ارائه راهبرد بر حسب اهداف سه گانه فوق وجود ندارد؛ همچنین به لحاظ این که این وضعیت کم و بیش در حال حاضر هم در سیاست خارجی کشور مشاهده میشود، میتوان آنها را بر اساس متغیرهای پیش گفته و انطباق آن با منافع ملی مورد تجزیه و تحلیل قرار داد.
همان طور که سریعالقلم یادآور میشود، در شرایط حساس فعلی که انتظارات قابل توجهی در اذهان وجود دارد و اوضاع منطقهای و بینالمللی حکایت از بحرانهای متعددی میکند، به نظر میآید توجه به ساختارهای درونی اولویت بیشتری مییابد و در عین حال اولویت بخشی به عوامل داخلی میتواند مقدمه ایجاد نظام موفقی بر پایه اندیشههای شیعی باشد که یکی دیگر از اهداف اصلی انقلاب اسلامی به شمار میرود و تنها در این صورت است که اسلام میتواند به صورت جدی در مقابل تفکرات غربی مطرح گردد.
با توجه به مطالب پیش گفته سؤال این است که در میان اهداف سهگانه فوق، کدام یک از اولویت بیشتری برخوردار است و میتواند منافع ملی کشور را در کوتاه مدت و بلند مدت تأمین کند؟ به نظر میرسد با توجه به مطالب گذشته و به دلایل زیر تعقیب رشد و توسعه اقتصادی به عنوان هدف اصلی سیاست خارجی ج."