چکیده:
در این تحقیق، نحوه بازتاب مسائل مربوط به تصادف های رانندگی در مطبوعات با هدف روشن ساختن نحوه پرداختن این رسانه به موضوع مذکور بررسی شده است. همچنین نحوه و چگونگی انعکاس اثرات و عواقب این مساله اجتماعی و آگاه سازی افکار عمومی از این موضوع مهم، مورد بررسی قرار گرفته است. از نظریه های «کارکرد پیام های ارتباطی»، «یادگیری اجتماعی و جامعه پذیری» و «برجسته سازی» به عنوان چارچوب نظری تحقیق برای تبیین اهداف و پاسخگویی به سوالات استفاده شده است. جامعه آماری این تحقیق، روزنامه های چاپ صبح کشور است که از این میان مطالب مرتبط با تصادف های رانندگی مندرج در روزنامه های ایران، همشهری، شرق و جام جم در دوره زمانی 3 ماهه تابستان 1389، به صورت تمام شماری بررسی شده است. روش انجام این تحقیق، تحلیل محتوا است و در بخش جمع آوری اطلاعات از روش کتابخانه ای استفاده شده است. در این پژوهش موضوع ها از جنبه میزان انتشار اخبار، میزان و نحوه برجسته سازی اخبار، نحوه انتشار، سبک خبری مورد استفاده، منبع خبری، میزان توصیفی و تحلیلی بودن مطالب، موضع گیری روزنامه، روز انتشار، حوزه جغرافیایی و محل وقوع تصادف مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها و نتایج این تحقیق، حاکی از آن است که روزنامه ها درصد بسیار کمی از مطالب خود را به انعکاس اخبار تصادف ها و اثرها و عواقب ناشی از آن اختصاص داده اند. همچنین برجسته سازی بسیار پایینی در این خصوص انجام گرفته است؛ بیشتر مطالب در قالب خبر بیان شده است. تاکید بر عنصر خبری «چه» در اکثر مطالب نیز گویای این است که عموما مطالب توصیفی بر مطالب تحلیلی برای ذکر خبر تصادف ها اولویت داشته است، پرداختن به عنصر «چرایی» و «چگونگی» در کمترین میزان، نسبت به سایر عناصر خبری تاکیدی بر این امر است. موضع گیری خنثی در بیشتر مطالب و اختصاص ندادن حتی یک سرمقاله در دوره مورد بررسی به تصادف ها و همچنین پرداختن بیشتر به تصادف های داخل شهری، درحالی که آمار گویای وقوع بیشتر تصادف ها در خارج از شهرها است نیز، قابل تامل است.