چکیده:
«رمزپردازی باد در آثار سنایی»مقالهای درباره سمبل«باد»و گستره پهناور و کهن
این واژه در فرهنگ مردم جهان است.دراین مقاله به سمبل «باد»در فرهنگ جهانی و ایرانی
و همچنین شعر فارسی اشاره میشود.از میان شاعران فارسی زبان، سیایی پیش از دیگران
از«باد»سخن گفته و به طور خاص به ستایش آن پرداخته است.انتخاب باد و سخن سنایی با
آن موبوط به نوع نگرش و جهانبینی سنایی در رابطه با طبیعت و هستی است. در این
مقاله کاربردها واژههای«نفس و دم، روح و ریح»به کار گرفته است.
خلاصه ماشینی:
"السلام علیک یا دم روح از تو بد زنده روح و مرکب نوح کس نداند تو را که چونی تو همچو روح از صفت برونی تو عالم روح را تو برهانی دل پژمرده را تو چون جانی ز اصل روح آمده است مایه تو کس نبیند به دیده سایه تو گاه دمساز فرش خاکی تو گاه دربان روح پاکی تو مایه معجزات روحی تو آیت فتح را فتوحی تو عقلناه/68-67 سنایی در سیر العباد قصه مراتب نفس و روح را برای باد تعریف میکند: یک زمان از زفان بینش من گوش کن رمز آفرینش من تا بدانی که هرچه رام نیند همه جز چون تو باد نام نیند سیر العباد/214 در بادنامه هم وی باد را که چابکترین مظاهر طبیعت و بیرنگترین و پنهانترین آنان است دعوت میکند تا در درون آدمی گردش کند و او را به او بشناساند: خیز و در پیش گیر راه سفر ملکت ما درون ما بنگر سفری کن درون عالم ما که شوی خود موافق دم ما عقلنامه/72 و در این سفر به اندرون، شارعر در حقیقت مراتب وجود انسانی از مرحلهی پستی و حیوانی تا الهی و روحانی بودنش یاد میکند و گامبهگام او را به سفر در اندرون وامیدارد."