چکیده:
در این پژوهش تلاش گردیده مهم ترین علل ارتکاب یا افزایش جرایم خشونت آمیز ، به ویژه قتل عمد، ضرب و جرح عمدی به عنوان بارزترین و شایع ترین مصادیق خشونت آمیز در شهر شیراز مطالعه شود. جامعه ی آماری این پژوهش، همه ی محکومان و متهمان به قتل عمد و ضرب و جرح عمدی محبوس در زندان عادل آباد شیراز هستند. همچنین متهمانی که ارتکاب جرم از سوی خود را پذیرفته بودند، مد نظر قرارگرفته اند. نمونه ی مورد مطالعه متشکل از 102 مرد و زن؛ ابزار گردآوری اطلاعات، پرسش نامه ی طراحی شده توسط پژوهشگر است. ویژگی های جمعیت شناختی، رابطه های اختلاف آمیز و خصمانه ی پیشین، باور ها و رفتار های خطرساز، می توانند از عوامل ارتکاب یا افزایش این نوع جرایم باشند. به نظر می رسد که باورها و رفتارهای خطرساز می تواند مهم ترین عامل ارتکاب یا افزایش جرایم خشونت آمیز باشند. همچنین به نظر می رسد پیشگیری های کیفری، غیرکیفری، مرتکب مدار (زمینه و محل دخالت مرتکب و شرایط و عوامل محیط بر او هست)، بزه دیده مدار (زمینه و محل دخالت بزه دیده است) و ... می توانند در پیشگیری از ارتکاب یا افزایش جرایم خشونت آمیز موثر باشند و همچنین به نظر می رسد که پیشگیری مرتکب مدار در پیشگیری از ارتکاب یا افزایش این نوع جرایم موثرتر باشد. نتیجه ها تحقیق درباره ی فرضیه ها، گویای آن است که بعضی ویژگی های جمعیت شناختی مجرمان و بزه دیدگان در ارتکاب جرم موثرند، در 25/37% موارد از پیش میان مجرم و بزه دیده اختلاف و خصومت وجود داشته، در 58/16% باور های خطرساز دلیل اصلی وقوع جرم بوده، در 56/12% رفتارهای خطرساز مجرم و بزه دیده، دلیل اصلی وقوع جرم بوده، پیشگیری های کیفری، مستقیم، واکنشی، بزه دیده مدار، مرتکب مدار در پیشگیری از ارتکاب این جرایم موثر هستند و پیشگیری مرتکب مدار، موثرترین نوع پیشگیری در این نوع جرایم می تواند باشد. بنابراین تمامی فرضیه های این پژوهش اثبات می گردند.
خلاصه ماشینی:
فصلنامه مطالعات پيشگيري از جرم (علمي - ترويجي)، سال ٨، شماره ٢٨، پاييز ١٣٩٢ صفحات ٦٩ الي ٩٨ بررسي جرم شناختي علل افزايش جرايم خشونت آميز در شيراز و راه هاي پيشگيري از آن (٩٠-٨٥) عبدالحميد ناصرپور١ تاريخ دريافت : ٩٢/٠٤/١٥ کارشناس ارشد حقوق جزا و جرم شناسي تاريخ پذيرش : ٩٢/١٠/٠٣ چکيده در اين پژوهش تلاش گرديده مهم ترين علل ارتکاب يـا افـزايش جـرايم خشونت آميز٢، به ويژه قتل عمد، ضرب و جرح عمـدي بـه عنـوان بـارزترين و شايع ترين مصاديق خشونت آميز در شهر شيراز مطالعه شـود.
پرسش هاي تحقيق پرسش اصلي تحقيق اين است که : باتوجه به موقعيت جغرافيـايي، اجتمـاعي، فرهنگـي و اقتصادي شيراز، مهم ترين عوامل ارتکاب يا افزايش جرايم خشونت آميز طـي سـال هـاي ١٣٨٥ تا ١٣٩٠ در اين شهر کدامند؟ پرسش فرعي تحقيق ايـن اسـت کـه : راه هـاي پيشـگيري از ارتکـاب يـا افـزايش جـرايم ٧٢ خشونت آميز چيست ؟ و با توجه به شرايط ياد شده ، مؤثرترين راه پيشگيري کدام است ؟ روش تحقيق ايـن تحقيـق توصـيفي و از نـوع عّلــي- مقايسـه اي اسـت .
پيشينه ي تحقيق بررسي و تحقيق درباره ي علل و اشکال جرايم خشـونت آميـز بـه ويـژه قتـل در کشـورها فراوان صورت گرفته است ، اما نميتوان با استناد به فراواني اين گونه تحقيقـات ، ايـن مطالعـات را متوقف نمود، زيرا هنوز شيوه ي کارآمدي براي پيشگيري از جرايم خشونت آميـز خصوصـاً قتل يافت نشده اسـت .