چکیده:
روایت بشارت دادن به خروج از ماه صفر در مجموعه های روایی شیعه نقل نشده و تنها در دو - سه کتاب معاصر آمده است. هیچ کدام از این کتاب ها سندی برای آن ذکر نکرده و منبع حدیثی کهن یا معتبری برای آن نیاورده اند. در میان اهل سنت نیز، محدثان مشهور به ساختگی بودن این خبر تصریح کرده اند.
حدیث مشابه این خبر با متن: «من بشرنی بخروج آذار فله الجنه» نیز نقل شده که اهل تسنن آن را هم ساختگی دانسته اند، اما محدثان شیعه هرچند آن را ساختگی نخوانده اند، ولی با توجه به فضا و سبب صدورش، با موضوع نحوست ایام و ماه صفر مرتبط ندانسته اند.
گفتنی است مولوی در اشعارش بدون اشاره به هیچ منبع و سندی به خبر نخست استناد کرده اما آن را دال بر نحوست ماه صفر ندانسته است. مولوی، خوش حال شدن پیامبر(ص) را نه به دلیل تمام شدن ماه صفر، که به معنای بشارت به ماه ربیع الاول به عنوان ظرف زمانی رحلت و عروج خویش دانسته است، زیرا پیامبر اکرم(ص) به لقای خدا می اندیشد و دوست دار وصال اوست.
خلاصه ماشینی:
حدیث مشابه این خبر با متن: «من بشرنی بخروج آذار فله الجنة» نیز نقل شده که اهل تسنن آن را هم ساختگی دانستهاند، اما محدثان شیعه هرچند آن را ساختگی نخواندهاند، ولی با توجه به فضا و سبب صدورش، با موضوع نحوست ایام و ماه صفر مرتبط ندانستهاند.
ق) در کتاب المراقبات، نحوست ماه صفر را مشهور دانسته و اگرچه از خود اظهار نظر صریحی نکرده و حتی در ابتدا فرموده روایتی که این نکته را اثبات کند در دست نیست اما در ادامة بحث، خبر مزبور را پس از دلیل اصلی آورده؛ گویی که در دلالت و یا سند آن تردید دارد.
نکته: افزون بر این که سبب ورود نقلشده، مانع دلالت حدیث بر نحوست ماه آذار میشود، ماه آذار اساسا ماهی قمری نیست تا احتمال داده شود که نام دیگر ماه صفر باشد، بلکه ششمین ماه سال رومی و هفتمین ماه سریانی است و پس از ماه «شباط» و پیش از ماه «نیسان» قرار دارد و تقریبا مطابق ماه مارس، سومین ماه مسیحی و مقارن اواسط اسفند تا اواسط فروردین است و در گذشته و حال، در تقویم برخی کشورهای عربی در کنار و در عرض ماههای قمری وجود داشته است.