چکیده:
مروری بر سیاست های ارزی اتخاذشده طی دهه اخیر حکایت از اعمال سیاست نرخ ارز شناور به شدت مدیریت شده دارد که الزاما با سیاست های اتخاذ شده در حوزه های پولی و مالی دولت هماهنگ نمی باشد. نتیجه این شرایط تثبیت نسبی نرخ ارز و اضافه ارزش پول ملی طی دهه اخیر و متعاقب آن افزایش ناگهانی نرخ ارز (کاهش ارزش پول ملی) در دو سال اخیر می باشد. در این رابطه، طیف وسیعی از عوامل دخیل می باشند از سیاست های پولی، مالی و ارزی ناکارا و اغلب متناقض نهادهای پولی و مالی کشور گرفته تا تنش های سیاسی بین المللی به ویژه مقوله تحریم. مقاله حاضر به بررسی این پدیده و تبعات مترتب بر آن در قالب فرصت ها و تهدیدهای احتمالی پرداخته است. نتایج حکایت از آن دارد که صرفنظر از تبعات منفی این پدیده همچون قرار گرفتن (ورود) در یک رژیم تورمی بالاتر،تحریک انتظارات تورمی عاملان اقتصادی، ایجاد مقدمات دلاری شدن اقتصاد (پدیده جانشینی پول) و ... چنانچه سیاستگذاری بهینه در زمینه مدیریت صحیح و بهره گیری از فرصت های احتمالی ایجاد شده از آن صورت نگیرد این شرایط می تواند در چارچوب نارسایی های موجود در سایر بخش ها، عدم تحقق انتظارات مربوط به بهبود ترازتجاری و معضلات جدیدی همچون صادرات قاچاق و تورم مزمن کالاهای وارداتی و... را در پی داشته باشد.
Reviewing foreign exchange policies during past decade implies a highly managed floating exchange rate policy which wasn’t necessarily accord with adopted monetary and fiscal policies of the government. These policies led to a long time stabilized exchange rate following by overshooting of exchange rate. Although this situation has mainly caused by inefficient monetary، fiscal and foreign exchange policies but some international political tensions especially sanction also had their own roles. In this article we are to discuss potential threats and opportunities of this phenomenon and its effects. The results imply that overshooting of exchange rate has had some negative impact such as: imposing a higher inflation regime، stimulating inflation expectation of the economic agents، dollarization of the economy and etc. On the other hand as long as national currency depreciation hasn’t been absorbed by other national economic sectors، it not only could not improve trade balance significantly، but led to great increase in price level and also some negative phenomena such as export smuggling