چکیده:
این مقاله به بررسی رابطه میان ابعاد کیفیت زندگی با تغییرات دینداری دانشجویان و تحلیل عوامل موثر بر آن میپردازد. جامعه آماری پژوهش کلیه دانشجویان سه دانشگاه دولتی استان مازندران است که ٤٤٥ نفر از آنان به روش نمونه گیری طبقه بندی، انتخاب و مطالعه شدند. یافته ها نشان میدهد کـه گسـتردگی دو مفهوم کیفیت زندگی و دینداری مانع از تایید یـا رد یـک فـرض یـا بحـث قابـل اجمـاع و واحـد نمیشود. به همین دلیل نمیتوان از رابطه ساده و یک سویه بین کیفیت زندگی و دینداری صحبت کرد، بلکه برای رسیدن به یک رابطه واقعی و دقیق باید کلیه شاخص ها و ابعاد حداکثری موضوعات را مبنـا قرار داد. ضریب همبستگی متغیرهای کیفیت زندگی و دینداری در این مطالعـه مثبـت اسـت . یعنـی بـا افزایش و تحولات مثبت در وجوه و شاخص های کلی کیفیت زندگی خانواده های دانشجویان ، بر میزان دینداری افزوده میشود. اما در بررسی رابطه ابعاد جزئی دو متغیر چنین رابطه ای دیده نمیشود. به طـور خاص ، رابطه کیفیت زندگی مادی در دو وضعیت خیلیعالی و خیلیضعیف آن ، با دینداری دانشجویان رابطه منفی را نشان میدهد.
خلاصه ماشینی:
برای نمونه ، پیوندهای اجتماعی بـه منزلـۀ یکـی از اجـزای سـرمایۀ اجتماعی در نظر گرفته میشود که یکی از شاخص های کیفیت زندگی اسـت و در آمـوزه هـای دینی نیز به آن سفارش و تأکیـد شـده اسـت .
الیسون معتقد است ، دینداری بر رضایت از زندگی به علت توانایی دین برای حمایت از افراد تأثیر مثبت دارد و این حمایت میتواند احساسی، اعتقادی یـا شـناختی و مادی باشد (الیسون : ١٩٩٨).
بنـابراین ، براساس بحث های انجام شده با افزایش بعد ذهنی کیفیت زنـدگی، انتظـار مـیرود افزایشـی در دینداری اتفاق افتد و با کاهش بعد ذهنی کیفیت زندگی نیز کاهشـی در میـزان دینـداری قابـل پیش بینی است .
این نیز نشان میدهد که میزان دینداری دانشجویان در بعد مناسـکی یـا عمـل دینی از میانگین کمتر است .
همچنین ، یافته ها نشان داد که میزان رضایت از وضعیت فردی زندگی بالاست امـا درخصـوص ارزیابی فرایندهای اجتماعی و سیاسی میزان رضایت عمومی سیر نزولی دارد کـه بـا توجـه بـه شدت همبستگی میان کیفیت زندگی سیاسی و دینداری، این نتیجه مهم تلقی می شود.
اثر فقر کافر میشدند (مجلسی، ج ٧٢: ٤٧) یافته های این پژوهش نشـان داد کـه ، ارزیـابی دانشـجویان در میـزان رضایتشـان ، در بعـد اجتماعی کیفیت زندگی در مقایسه با بعد فردی، و بعد عینـی کیفیـت زنـدگی نسـبت بـه بعـد ذهنی، از میزان پایین تری برخوردار است .
بـه گونـه ای کـه نتـایج نشـان داد افـزایش کیفیت مادی زندگی موجب افزایش دینداری است و همچنین کـاهش کیفیـت مـادی زنـدگی، سبب کاهش در میزان دینداری است تا اینجا همبستگی میان این دو متغیر مثبت نشان داده شد.