چکیده:
مسأله شر که به عنوان مسأله ای علیه وجود خداوند ادیان مطرح بوده است، هم از بعد نظری قابل طرح است هم از بعد عملی. در مسأله عملی شر، بعد عملی و کاربردی شرور درزندگی و تأثیر آنها بر ایمان انسانها مد نظر قرار می گیرد و این سوال پاسخ داده می شود که در مواقع رسیدن شرور، چطور ایمانمان را حفظ کنیم؟ در این مقاله، پس از شرح راه حل های فیلسوفان و متکلمان مسلمان به مسأله شر،کارآمدی راه حل های هریک بررسی شده است. مهم ترین یافته این مقاله این است که با آنکه در ابتدای امر به نظر می رسد تنها راه حل متکلمان پاسخگوی مناسبی برای مسأله عملی شر است، اما با نگاه دقیقتر در می یابیم که راه حل های ارائه شده توسط فیلسوفان اسلامی افزون بر آنکه پاسخگوی مسأله نظری شر است، بدلیل استفاده از روش کشف و شهود برای دستیابی به آنها ، قادر به پاسخگویی به مسأله عملی شر نیز بوده و از کارایی بالایی برخوردارند.
خلاصه ماشینی:
مهـم تـرين يافتـۀ مقاله اين بود که با آنکه در ابتداي امر به نظر مي رسد تنها راه حل متکلمان پاسخگوي مناسـبي بـراي مسـئلۀ عملـي شـر است ، با نگاه دقيق تر درمييابيم که راه حل هاي ارائه شده توسط فيلسوفان اسلامي افزون بر آنکه پاسخگوي مسئلۀ نظـري شر خواهد بود، به دليل استفاده از روش کشف و شهود براي دستيابي به آنها، پاسخگوي مسئلۀ عملي شر هـم هسـت و کارايي بسياري در اين زمينه دارد.
سؤال اين است که آيا راه حل هاي ارائه شده از سوي متکلمان و فيلسوفان مسلمان بـراي مسئلۀ شر در کنار حل مسئلۀ نظري شر به حل مسئلۀ عملي شرور نيز کمک مـيکنـد؟ بـه اين معنا که در مواجهۀ عملي با شرور از درد و رنج ما ميکاهد و ايمان مؤمنان به خداونـد را حفظ ميکند؟ به عبارت ديگر آيا هر کدام از راه حل هاي متکلمـان و فيلسـوفان مسـلمان تنها پاسخگوي مسئلۀ نظري شر است يا آنکه راه حل مناسبي براي مسـئلۀ عملـي شـر هـم محسوب ميشود؟ آيا اساسا مسئلۀ نظري و عملي شر دو حوزٔە کاملا جـدا از هـم و بـه کلـي متفـاوت بـا يکديگرند يا آنکه بين اين دو حوزه و همچنين بين راه حل هاي آنهـا ارتبـاط وجـود دارد و راه حل هاي مسئلۀ نظري شر شايد پاسخگوي مسئلۀ عملي شر هم باشند؟ ١.