چکیده:
کشورهای درحالتوسعه از جمله ایران، برای رسیدن به توسعه اقتصادی به رشد اقتصادی بالا و مستمر نیازمندند. از پیامدها و اثرات جانبی این رشد، آلودگی محیطزیست از جمله آلودگی هوای عمدتا منبعث از انتشار دیاکسیدکربن–دستکم در مراحل اولیه رشد- است. تولید کالاها و خدمات مستلزم بهکارگیری منابع طبیعی ازجمله انرژی است. این فرایند برونریزی آلایندهایی را هم در پی دارد. در ادبیات اقتصادی، بررسی و تحلیل این موضوع در قالب منحنی زیستمحیطی کوزنتس (EKC) دنبال شده است که در آن فرایند تخریب محیطزیست با توجه به ماهیت و مراحل مختلف رشد اقتصادی توضیح داده میشود. علاوه بر آن، برخی از مسائل زیستمحیطی جهان سوم ناشی از وجود فقر مزمن و دیگر ویژگیهای توسعه نیافتگی آنهاست. بنابراین، میتوان انتظار داشت که علاوه بر رشد اقتصادی، نابرابری درآمد و فقر نیز بر میزان انتشار آلایندهها مؤثر باشند. پس، شناخت عوامل مؤثر بر انتشار گاز دیاکسیدکربن دارای اهمیت است. در این مطالعه با استفاده از رویکرد اقتصادسنجی دادههای تلفیقی(پانلی)، اثر رشد اقتصادی، جمعیت شهری، درجه باز بودن اقتصاد (نسبت جمع صادرات و واردات به تولید ناخالص داخلی) و نابرابری درآمد بر انتشار گاز دیاکسیدکربن برای کشورهای آسیای مرکزی (شامل ایران) مورد مطالعه، بررسی و آزمون قرار میگیرد. نتایج حاکی است که رشد اقتصادی اثر مثبت و معنیداری بر آلودگی هوا در کشورهای مورد نظر دارد و کشش پذیری انتشار گاز دیاکسید کربن تابعی افزایشی از ضریب جینی است.
خلاصه ماشینی:
در اين مطالعه با استفاده از رويکرد اقتصادسنجي داده هاي تلفيقي (پانلي )، اثر رشد اقتصادي ، جمعيت شهري ، درجه ي باز بودن اقتصاد (نسبت جمع صادرات و واردات به توليد ناخالص داخلي ) و نابرابري درآمد بر انتشار گاز دي اکسيدکربن براي کشورهاي آسياي مرکزي (شامل ايران ) مورد مطالعه ، بررسي و آزمون قرار مي گيرد.
مگناني ١ (٢٠٠٠) اثر مخارج تحقيق وتوسعه ي (R&D)٢ کل بر حفاظت محيطي و نابرابري درآمد را با استفاده از داده هاي سري زماني سالانه براي دوره ي زماني ١٩٨٠- ١٩٩١ کشورهاي سازمان توسعه و همکاري اقتصادي (OECD) مورد بررسي قرار داده است .
٣-معرفي و روش شناسي برآورد الگو در اين بخش ، الگوي پيشنهادي برآورد رابطه ميان رشد اقتصادي ، نابرابري درآمد و آلودگي هوا بر اساس مباني نظري و مطالعات گذشته به صورت روابط (١) و (٢) تعريف مي شود: / (1) / به طوري که در آن : 1 / : انتشار دي اکسيد کربن بر حسب تن / : توليد ناخالص داخلي سرانه ي کشورها به قيمت ثابت سال ٢٠٠٠ I: ضريب جيني متوسط / : مربع توليد ناخالص داخلي سرانه ي کشورها به قيمت ثابت سال ٢٠٠٠ / : جمعيت شهري / : شاخص درجه ي باز بودن اقتصاد (نسبت مجموع صادرات و واردات به توليد ناخالص داخلي ) : خطاي تصادفي (هم اثرات ثابت miو هم اجزاي hit را شامل مي شود) است و به صورت زير بيان مي شود: eit =mi +hit کشش انتشار کربن به درآمد سرانه ، با استفاده از رابطه ي (٢) به صورت زير به دست مي آيد: 1- Metric Tons.