چکیده:
امروزه مسائل زیستمحیطی بهویژه مسئله آلودگی آب و هوا به یکی از مهمترین نگرانیهای جهانی تبدیل شده است. آلودگی هوا، سلامتی موجودات زنده و اکوسیستمهای طبیعی را تحت تأثیر قرار داده است. براساس مطالعات مختلف، توسعه مالی میتواند از طریق جذب سرمایهگذاری مستقیم خارجی و افزایش درجه تحقیق و توسعه (R&D) سبب کارایی محیطی و در نتیجه کاهش میزان آلودگی محیطی شود.این پژوهش در چارچوب فرضیه منحنی زیستمحیطی کوزنتس و با استفاده از رویکرد ARDL، به بررسی نقش توسعه مالی و مصرف انرژی بر آلودگی هوا در ایران طی دوره زمانی 2007-1971 پرداخته است.براساس نتایج بدست آمده، توسعه مالی بیشتر در ایران سبب کاهش انتشار 2CO میگردد .به علاوه با افزایش مصرف انرژی در ایران، انتشار 2CO افزایش مییابد. همچنین نتایج تحقیق، حاکی از رد فرضیه منحنی زیستمحیطی کوزنتس در بلندمدت در ایران است.امروزه مسائل زیست محیطی به ویژه مسئله آلودگی آب و هوا به یکی از مهـم تـرین نگرانیهای جهانی تبدیل شده است . آلـودگی هـوا، سـلامتی موجـودات زنـده و اکوسیستم های طبیعی را تحت تأثیر قرار داده اسـت . براسـاس مطالعـات مختلـف ، توسعه مالی میتواند از طریق جذب سـرمایه گـذاری مسـتقیم خـارجی و افـزایش درجه تحقیق و توسعه (R&D) سبب کـارایی محیطـی و در نتیجـه کـاهش میـزان آلودگی محیطی شود. این پژوهش در چارچوب فرضـیه منحنـی زیسـت محیطـی کوزنتس و با استفاده از رویکرد ARDL، بـه بررسـی نقـش توسـعه مـالی و مصـرف انرژی بر آلودگی هوا در ایران طـی دوره زمـانی ٢٠٠٧-١٩٧١ پرداختـه اسـت . براساس نتایج بدست آمده ، توسعه مالی بیشتر در ایران سـبب کـاهش انتشـار CO2 میگردد. به علاوه با افزایش مصرف انرژی در ایران ، انتشار CO2 افزایش مـی یابـد. همچنین نتایج تحقیق ، حاکی از رد فرضـیه منحنـی زیسـت محیطـی کـوزنتس در بلندمدت در ایران است .
خلاصه ماشینی:
این مقاله در چارچوب مبانی نظـر ی فرضـیه منحنـی زیسـت محیطـی کـوزنتس و بـا اسـتفاده از شاخص آلودگی هوا (انتشـار CO2)، عـلاوه بـر بررسـی عوامـل و متغیرهـای م ـؤثر بـر آلـودگی و تخریب زیست محیطی در ایران ، به مطالعه رابطه بلندمدت بـین آلـودگی هـوا و متغیرهـای مـذکور پرداخته و بطور ویژه به بررسی نقش توسعه مالی و مصرف انرژی بر آلودگی هـوا پرداختـه اسـت .
از ایـن رو سؤال اساسی این مقاله آن است که آیا توسعه مالی و مصرف انرژی در ایران ، متغیرهای اثرگذاری در روند تخریب زیست محیطی هستند یا خیر؟ برای پاسخگویی به این سؤال ، در بخش های بعـدی مقاله به بیان ادبیات موضوع ، مبانی نظری پـژوهش ، معرفـی داده هـا و تبیـین مـدل ، بـرآورد مـدل و تفسیر نتایج و نهایتا نتیجه گیری پرداخته خواهد شد.
اولین مدل استفاده شده در این مقاله با در نظر گرفتن فرضیه منحنی زیست محیطی کوزنتس بـه صورت زیر است : CO2t =a0 + a1GDPt + a2 (GDPt )2+ a3 Et + a4 FDt + a 5TRt + et کـه در آن 2t CO لگـاریتم سـرانه انتشـار دیاکسـیدکربن اسـت ، GDPt لگـاریتم سـرانه تولیـد ناخالص داخلی، Et لگاریتم سـرانه مصـرف انـرژی، FDt لگـاریتم انـدازه توسـعه مـالی و TRt لگاریتم درجه بازبودن تجاری است که از نسبت مجمـوع صـادرات و واردات بـه تولیـد ناخـالص داخلی بدست میآید.
بـه عنوان مثال در مدل سوم ، ضریب منفی و معنیدار آن بدین معنی است که یک درصـد افـزایش در توسعه مالی از طریق افزایش این نسبت ، به طور متوسط سبب کاهش ٠.