چکیده:
<Abstract>از آنجایی که ویژگی اصلی و مشترک شعرای مهجر شمال (امریکای شمالی) و مهجرجنوب (برزیل) از طرفی مهاجرت و ترک وطن شان لبنان و از طرف دیگر رویکرد رمانتیک آنان است، طبیعی است که جایگاه آرمانی وطن یکی از مضامین اصلی در اشعار آنان باشد. امّا مقولة وطن نیز همچون دیگر مفاهیم و پدیدهها نزد هر کسی تصویر، تعریف و تاثیر ویژهای دارد که به شخصیّت، روحیّات، نوع نگرش، شیوة زندگی و خاستگاه اجتماعی فرد بستگی دارد. همچنین میزان تاثیر محیط اجتماعی فرهنگی متفاوت مهجرها را باید در نظر داشت. از همین رو بر آن شدیم تا به بررسی و مقایسة جایگاه آرمانی وطن نزد شعرای مهجر بپردازیم و به عنوان نمونه دو شاعر برجستة مهجر شمال، ایلیا ابوماضی و امین ریحانی و دو شاعر مهجر جنوب، رشید سلیم خوری (شاعر قروی) و فوزی معلوف را برگزیدیم، و تلاش کردیم با استخراج و تبیین وجوه اشتراک و افتراق رویکرد این چهار شاعر نسبت به وطن آرمانی و تاثیر اختلاف محیط و شرایط در دیدگاه آنان را مورد تحلیل و بررسی قرار دهیم. حاصل پژوهش آن است که برخلاف باور برخی ناقدان، تعلّق به مهجر شمال یا مهجر جنوب، تعیین کنندة نوع نگاه شعرای مهجر نسبت به جایگاه آرمانی وطن نیست
خلاصه ماشینی:
از همین رو بر آن شدیم تا به بررسی و مقایسة جایگاه آرمانی وطن نزد شعرای مهجر بپردازیم و به عنوان نمونه دو شاعر برجستة مهجر شمال، ایلیا ابوماضی و امین ریحانی و دو شاعر مهجر جنوب، رشید سلیم خوری (شاعر قروی) و فوزی معلوف را برگزیدیم، و تلاش کردیم با استخراج و تبیین وجوه اشتراک و افتراق رویکرد این چهار شاعر نسبت به وطن آرمانی و تأثیر اختلاف محیط و شرایط در دیدگاه آنان را مورد تحلیل و بررسی قرار دهیم.
کلید واژهها: شعر مهجر شمال ، شعر مهجر جنوب ، وطن آرمانی، ایلیا ابوماضی ، امین ریحانی ، رشید سلیم خوری(شاعر قروی) ، فوزی معلوف - استادیار و عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشجوی دورة دکتری دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی (برگرفته از رساله دکتری )تاریخ وصول : 12/04/1392 تاریخ پذیرش : 15/07/1392 مقدمه روند مهاجرت شاعران عرب ابتدا از سوریه و لبنان شکل گرفت.
هدف از این مقاله تحلیل و بررسی تطبیقی بسامد وجوه اشتراک وافتراق دربارة جایگاه آرمانی وطن نزد چهار شاعر مهجر: ایلیا ابوماضی، امین ریحانی از مهجر شمال و رشید سلیم خوری و فوزی معلوف از مهجر جنوب است و نیز میزان تأثیر گذاری تفاوت دو محیط اجتماعی فرهنگی از طرفی و تأثیر گذاری عوامل شخصیتی و فردی از طرف دیگر است، تا به این پرسش که «آیا محیط مهجر عامل بنیادی در نوع نگاه شاعر است یا خیر؟»پاسخی در خور دهیم.