چکیده:
شادروان استاد محیط طباطبایی در سال 1354 مقالهای دربارهء حمزهنامه و مجلسهای آن ارائه کرد که به این پرسش پایان مییافت:«آیا حمزهنامه به هند برگردانده شد و یا در ایران ماند و پراکنده گردید،چه سرنوشتی پیدا کرد؟برای من(استاد محیط)معلوم نیست».ولی برای نگارندهء این پژوهش روشن است که حمزه نامه نیز برمبنای قولی که نادر شاه به محمد شاه داده بود،به هند برگردانده شد.وی در آن زمان در هند بوده و مقالهای در این باب و برمبنای همان گفتار همراه با اطلاعات جالب دیگر که تا حدودی میتواند از تهمت غارتگری نادر در هند بکاهد،تهیه کرده است.همچنین در این مقاله از تشکیل مکتب نقاشی هند و ایران در زمان همایون و نوشته و مصور شدن حمزه نامه در عصر اکبر پادشاه سخن به میان امده و در ارتباط با انتقال غنایم جگی از هند به ایران در عصر نادر،مطلب پی گیری گردیده و موقعیت کنونی مجلسهای گرانبهای این کتاب عظیم در جهان کنونی شناسانده شده است.
خلاصه ماشینی:
"روشن است که حمزه نامه نیز برمبنای قولی که نادر شاه به محمد شاه داده بود،به
مکتب نقاشی هند و ایران در زمان همایون و نوشته و مصور شدن حمزه نامه در
دعوت کردند و گفتند شما با تحقیقاتی که دربارهء مجموعهء کلان حمزهنامه دارید، فرصت خوبی است که در این سمینار شرکت کرده،از نادر که در شبه قاره متهم به
در کتاب هنرو معماری هند و ایرانی کلارک به اشتباه میر منصور ذکر شده است.
بدین روال نقاشان عهد اکبر با تهیه تصویرهای حمزه نامه و چند کتاب دیگر
هند به خدمت شاه اکبر مشرف شدند و از جمله کتاب کتابخانه بودند ایشان و
کتاب میرود و در دو سه موردی که این مطلب ارائه شده یکی هم مربوط است به کتاب مصور رموز حمزه یا امیر حمزه(درین مقاله حمزهنامه)؛کتابی بزرگ و مصور
نقاشیهای حمزه نام موجود است،میتوان گفت که این کتاب چاپ شده در مؤسسه
جمله کلارک در صفحه دوم کتاب خود مینویسد که این متن نه داستان است و نه
درباره نام این مجموعه که اکنون به حمزه نامه شهرت دارد و رموز امیر حمزه
بیشتر داستان در این بخش مربوط به ابو مسلم نصر سیار و مدراب شاه است و
پایان کتاب داستان چهل و سوم است که با این جمله آغاز میشود:
تعداد قصهها در این مرجع 360 فقره ذکر شده است به نام قصههای امیر حمزه ص 45 و
ج 7،فصل 24 نقاشیهای هند و ایرانی ص 810 در جلد اول آیین اکبری ابو الفضل علامی چاپ نول کیشور 1882 نیز نقاشان عصر اکبر را که شاگردان"