چکیده:
پژوهش حاضر به مطالعهء ساختار توصیفگرهای فارسی پایگاههای پژوهشگاه اطلاعات و مدارک علمی ایران پرداخته است.به این منظور،سه پایگاه پایاننامههای ایران،راهنمای همایشهای ایران،و تازههای تحقیق در دانشگاهها و مراکز تحقیقاتی ایران بهعنوان پایگاههای نمونه انتخاب گردید.برای تجزیه و تحلیل توصیفگرها،سیاههای با عنوان جدول شاخصهای ارزیابی توصیفگرها با پنج ویژگی شکل،تشابه،برابرگزینی،اسامی خاص،و ارجاع مورد استفاده قرار گرفت که هر ویژگی، به نوبهء خود،مؤلفههایی را دربرمیگرفت.براساس یافتههای پژوهش،و با در نظر نگرفتن شاخصهای شماره 7 و 12 که به ترتیب با 1 و 4 مورد 100 درصد استاندارد هستند،شاخص شماره 9 با 84/97 درصد،بالاترین درصد استاندارد و شاخص شماره 13 با 44/44،پایینترین درصد استاندارد را داراست.در ارتباط با ویژگیهای توصیفگرها،مؤلفههای مربوط به شکل،تشابه،و برابرگزینی با درصد بالایی(بیش از 92 درصد)استاندارد هستند.ولی شاخص شماره 3 تنها با 42/59 درصد،و شاخص شماره 6 با 11/79 درصد،استاندارد است.
خلاصه ماشینی:
"امروزه،اگرچه لزوم انتخاب زبان نمایهسازی مناسب و اعمال قواعد انتخاب توصیفگرها و نیز،رعایت اصل یکدستی در تهیه نمایههای موضوعی بهعنوان اصلی بدیهی از جانب مراکز اطلاعرسانی پذیرفته شده است،در این شبکهء گستردهء تبادل اطلاعات هنوز یکی از مهمترین مسائل،مسئلهء استاندارد کردن و یکدستسازی توصیفگرهاست.
تعریف مسئله این پژوهش بر آن است تا ساختار توصیفگرهای فارسی پایگاههای پژوهشگاه اطلاعات و مدارک علمی ایران را از نظر انطباق آن با قواعد پذیرفته شدهء بینالمللی ارزیابی کند.
میر جلیلی(1381)در پژوهشی با عنوان"چگونگی نمایهسازی در پایگاههای اطلاعاتی مراکز اطلاعرسانی تهران"با مطالعه در 13 مرکز اطلاعرسانی شهر تهران-از جمله مرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران-به بررسی چگونگی سیاستگذاری و به کارگیری زبان نمایهسازی در 32 پایگاه اطلاعاتی پرداخته است.
توزیع فراوانی مناطق جغرافیایی با بیش از یک نام(شاخص شماره 10) (به تصویر صفحه مراجعه شود) براساس دادههای جدول شماره 10،تعداد 1166توصیفگر به اسامی جغرافیایی مربوط است که 160 مور(29/96 درصد)2با نام رسمی،و 6 مورد(61/3 درصد)با نام غیررسمی در پایگاهها ثبت شده است.
توزیع فراوانی نام اماکن(شاخص شماره 12) (به تصویر صفحه مراجعه شود) براساس جدول شماره 12،تعداد 4 توصیفگر مربوط به نام اماکن است که هر 4 مورد به صورت استاندارد ضبط شدهاند.
از نظر شاخص شماره 10،تعداد 160 نام(39/96 درصد)به صورت استاندارد و 6 نام (61/3 درصد)به صورت غیراستاندارد در پایگاهها ضبط شده است.
از نظر شاخص شماره 15،تعداد 28 نام(3/68 درصد)به صورت استاندارد و 13 نام(7/31 درصد)به صورت غیراستاندارد در پایگاهها ضبط شده است."