بررسی رابطه علی میان گردشگری و رشد اقتصادی در کشورهای عضو منطقه منا مقاله

بازار گردشگری از پتانسیل بسیار بالایی در ایجاد درآمدهای ارزی و افزایش اشتغال برخوردار است و توجه به این صنعت می تواند نقش بسیار مهمی در روند توسعه اقتصادی ایران و سایر کشورهای عضو منطقه منا داشته باشد. لذا، این سوال مطرح می گردد که چه رابطه ای میان گردشگری و رشد اقتصادی وجود دارد؟ با توجه به شرایط بسیار ویژه و منحصر به فرد ایران و کشورهای عضو منطقه منا از لحاظ مناظر طبیعی، تاریخ، فرهنگ و مذهب، هدف اصلی این مطالعه بررسی رابطه علی میان گردشگری و رشد اقتصادی در کشورهای عضو منا طی دوره ی 2012-1995 است. برای این منظور، از روش VAR در چارچوب داده های تابلویی و آزمون علی دومیترسکو-هورلین استفاده شده است که از این لحاظ، وجه تمایز این مطالعه نسبت به مطالعات پیشین است. نتایج مطالعه نشان داد که نظریه رشد گردشگری با محوریت اقتصادی در کشورهای عضو منطقه منا برقرار می باشد. لذا، پیشنهاد می گردد که ایران و سایر کشورهای عضو این منطقه با سرمایه گذاری در صنایع پیشرو و توسعه زیرساخت ها، شرایط لازم برای رشد اقتصادی را فرآهم آورند تا صنعت گردشگری این کشورها نیز منتفع گردد.

وی با استفاده از داده‌های فصلی طی دوره‌ی (4)2000- (1)1960 و با به کارگیری آزمون علیت گرنجر به این نتیجه دست یافت که یک رابطه علی دو طرفه میان گردشگری و رشد اقتصادی وجود دارد. با به Dritsakis Skerrit and Huybers Po and Huang Threshold Autoregressive Lee and Chien Neves Sequeira and Macas Nunes Fixed Effects (FE) Generalized Method of Moments (GMM) Ozturk and Ali کارگیری روش خود رگرسیون با وقفه توزیعی 1 ، نتایج مطالعه نشان داد که رابطه‌ای میان توسعه گردشگری و رشد اقتصادی ترکیه طی دوره‌ی مورد مطالعه وجود ندارد. وجود رابطه علی دو طرفه میان گردشگری و رشد اقتصادی نمایانگر آن است که سطح فعالیت‌های اقتصادی و توسعه صنعت گردشگری اثرات متقابلی بر یکدیگر Economic-Driven Tourism Growth (EDTG) دارند (لی و چین، 2008). استفاده از روش‌های سری‌زمانی یک رهیافت معمول برای آزمون رابطه میان گردشگری و رشد اقتصادی است، اما، این روش‌ها به دلیل نادیده گرفتن ناهمگنی Panel Vector Autoregression (panel VAR) Tang and Abosedra موجود در داده‌ها نتایج معتبری را ارائه نمی‌دهند. جدول 1: نتایج آزمون ریشه واحد LLC {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} مأخذ: محاسبات تحقیق پس از تأیید ایستایی متغیرهای مطالعه، از روش VAR در چارچوب داده‌های تابلویی برای تعیین جهت رابطه علی میان گردشگری و رشد اقتصادی استفاده می‌گردد. با توجه به وجود ناهمگنی میان کشورها، در این مطالعه از دو روش Panel VAR و آزمون علیت دومیترسکو-هورلین در چارچوب داده‌های تابلویی استفاده شده است.