چکیده:
هدف این تحقیق شناسایی ویژگی های مدارس توانمند از دیـدگاه مـدیران و معلمـان و بررسـی میـزان انطباق هر یک از این ویژگی ها با وضعیت مدارس متوسطه شهر تهران بوده اسـت . روش تحقیـق آمیختـه (کمی و کیفی ) بود. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه مدیران و معلمان مدارس متوسطه شهر تهـران بـود که تعداد معلمان ١٩٠٨٠ نفر و تعداد مدیران ١١٩٦ نفربوده است . حجم نمونه با مراجعه بـه ایـن جـدول مورگان مشخص شد و تعداد ٣٧٧ معلم و ٢٩١ مدیر به عنواین نمونه تعیین و به روش تصادفی طبقـه ای از بین پنج حوزه (شمال ، جنوب ، مرکز، شرق و غرب ) انتخاب شده اسـت . همچنـین بـرای اخـذ نظریـات متخصصان به شیوه کیفی با ١٠٠ نفر از استادان رشته علوم تربیتی و مدیران و معلمان مـدارس مصـاحبه به عمل آمده است . ابزار تحقیق پرسشنامه محقق سـاخته و مصـاحبه بـوده اسـت . پرسشـنامه شـامل ٨٤ سوال و ١٣ مولفه بود که در مقیاس ٥ درجه ای تنظیم شـده . بـرای تعیـین روایـی پرسشـنامه ، از روایـی صوری و محتوایی استفاده شده است و پایایی آن نیز با اجرای آزمایشـی روی ٣٠ نفـر و محاسـبه ضـریب همسانی درونی آلفای کرونباخ (٠.٨٧) به دست آمد. داده های حاصل از اجرای پرسشنامه ها در دو سـطح توصیفی و استنباطی با استفاده از آزمون های ضریب توافق ، آزمون t تک گروهی و آزمون فریـدمن مـورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و نتایج نشان داد که از نظـر معلمـان ، مـدارس متوسـطه تهـران بـیش ز حـد متوسط با ویژگی های کنترل و ارزشیابی تقویت کننـده ، داشـتن فضـا و امکانـات و تجهیـزات آموزشـی و داشتن معلمان توانمند منطبق هستند، ولی از نظر مدیران ، مدارس متوسطه تهران بیش از حد متوسط با ویژگی های داشتن جو باز، حمایت اجتماعی کنترل و ارزشیابی تقویت کننده ، آموزش مهارت های زندگی و داشتن معلمان توانمند منطبق هستند. از نظر معلمـان ، مـدارس متوسـطه تهـران تهـران کمتـر از حـد متوسط با ویژگی های داشتن جو باز، مسئولیت اجتماعی ، حمایت اجتمـاعی ، پـژوهش محـوری و داشـتن هدف و بینش مشترک منطبق هستند.
خلاصه ماشینی:
"داده های حاصل از اجرای پرسشنامه ها در دو سـطح توصیفی و استنباطی با استفاده از آزمون های ضریب توافق ، آزمون t تک گروهی و آزمون فریـدمن مـورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و نتایج نشان داد که از نظـر معلمـان ، مـدارس متوسـطه تهـران بـیش ز حـد متوسط با ویژگی های کنترل و ارزشیابی تقویت کننـده ، داشـتن فضـا و امکانـات و تجهیـزات آموزشـی و داشتن معلمان توانمند منطبق هستند، ولی از نظر مدیران ، مدارس متوسطه تهران بیش از حد متوسط با ویژگی های داشتن جو باز، حمایت اجتماعی کنترل و ارزشیابی تقویت کننده ، آموزش مهارت های زندگی و داشتن معلمان توانمند منطبق هستند.
بـر ایـن اساس ابتدا با مطالعه در مبانی نظری ، مدل ها و نظریه های موجود و نیز بررسی تحقیقات انجـام شده در این زمینه ، و نیز به مدد مصاحبه های اکتشافی ، سیزده مولفه (فراگیر محوری ، نـوآوری و یادگیری مستمر، جلب حمایت اجتماعی و مشارکت والدین ، کنترل و ارزشیابی تقویت کننده ، اهداف و بصیرت های مشترک ، پژوهش محور بودن ، وجود جو باز، آموزش مهارت های زنـدگی ، استفاده از فناوری های جدید، مسئولیت پذیری اجتماعی ، مدیریت مدرسه محور، فضا، تجهیزات و امکانات آموزشی و معلمان توانمند) به عنوان ویژگی هـای اولیـه مـدارس توانمنـد شناسـایی شدند.
ولی چون t محاسبه شده برای مقایسه نظریات مدیران و معلمان با میـانگین نظـری منفی است ، در نتیجه می توان گفت از نظر هر دو گروه ، مدارس تهران کمتر از حد متوسـط بـا این ویژگی تطبیق دارد."