چکیده:
کنترل جمعیت یکی از گزاره های جدی جوامع بشری است که در طول تاریخ بشری به ویژه در سالیان گذشته ، مکاتب مختلف فکری و دانشمندان درباره این موضوع ، نظرات مختلفی را ارائه کرده اند. با رجوع به پیشینه تاریخی کنترل جمعیت جمعی از ادیان بشری، تمدن ها و قوانینی مانند قوانین حمورابی، متفکران قرون وسطی جهت ترقی فرد و جامعه قائل به افرایش جمعیت و جمعی دیگر، مانند حکمای چین باستان (کونفوسیوس ) و یونان باستان (افلاطون و ارسطو) قائل به توازن جمعیت (اندازه بهینه جمعیت ) بوده اند، ولی در این میان مالتوس و طرفدران او بر اساس بینش خاص تجاری، به جمعیت از بعد سیاسی و تجربی نگریسته اند، به طوری که توجه مالتوس ارتباط تنگانگی با بعد اقتصادی پیدا کرد. بر اساس این دیدگاه افزایش جمعیت سرباری برای جامعه است . نظریه مالتوس از جهات مختلف به خصوص از جهت عملی مورد نقد و نقض قرار گرفت و تجربه افزایش جمعیت برخی از کشورها همراه رشد اقتصادی آن ها مانند انگلستان ، ایالات متحده آمریکا، برخی از کشورهای اروپایی و ژاپن دلیل واضحی بر اثبات این مدعاست . پس از بی اعتباری نظریه مالتوس ، وجود نظریه توازن جمعیت به معنای ایجاد توازن بین کاهش جمعیت ناشی از ترویج دیدگاه کنترل جمعیت در برخی از کشورهای
خلاصه ماشینی:
") ٦ـ نقد و بررسی گزارشات تاریخی پیشین گزارشات تاریخی مذکور در موضوع نظریات جمعیت شناسی را باید در راستای شرایط تاریخی هر ملت مورد مطالعه قرار داد و به نظر میرسد که یکی از خصایص بارز جوامع قدیم ، داشتن زندگی سنتی بوده است ، بدین معنا که وجود نظریه های خاص جمعیتی در بین آنان نقش مؤثری در کنترل یا توسعه یا بهینه گری جمعیت نداشته است ، بلکه اولا بر مبنای زندگی سنتی، زاد و ولد وجود داشته است و نیازهای اجتماعی، اقتصادی و...
جمعی از نهادهای فرهنگی و تحلیل گران جهان سوم ، به مقوله ترویج کنترل جمعیت در جهان سوم به دیده تردید نگریسته و آن را نوعی توطئه غرب علیه کشورهای جهان سوم ـ خاصه جهان اسلام ـ به قصد تضعیف آن ها دانسته اند و جهت اثبات مدعای خویش به برخی از گزارشات استدلال کرده اند، اکنون چندین نمونه از گزارشات مبنی بر دغدغه نهادها، سیاستمدران و نیز دانشمندان غربی از کاهش جمعیت در غرب و افزایش آن در جهان سوم را بیان میکنیم که این گزارشات از سوی بعضی تحلیل گران جهان سوم به عنوان توطئه ای علیه جهان سوم به ویژه جهان اسلام برشمرده شده است : ٣-١- سند «تأثیر افزایش جمعیت در جهان بر امنیت ایالات متحده و منافع حیاتی آن در ماورای دریاها»: در این زمینه سندی در مجامع علمی وجود دارد که هنری کیسینجر٧ در سال ١٩٧٤ م زمانی که مشاور امنیت ملی آمریکا بود، تهیه کرده است ."