خلاصه ماشینی:
"روشن است که در یک نظام صحیح، هرگونه تجاوز از حد، موجب فساد و از هم گسیختگی میشود.
به گفته برخی از مفسران بزرگ، عالم هستی یکپارچه نظم و اصلاح است و حتی با تضادی که گاه در میان اجزای آن دیده میشود، هماهنگی فراوان دارد.
حال اگر یکی از این اجرا از مدار خود خارج شود و راه فساد را پیش گیرد، میان آن و سایر اجزای جهان در گیری ایجاد میشود.
انسان نیز اگر بر اساس فطرت بر مدار خود حرکت کند و با نظام هستی هماهنگ باشد، به هدف سعادت بخشی که برای او مقدر شده میرسد، اما اگر از حد خود تجاوز کند و قدم در جادهی فساد در زمین بگذارد، خداوند او را گوشمالی میدهد و با حوادث سخت و دردناک به او هشدار میدهد، اما اگر این موثر نیفتاد و فساد در اعماق جان او ریشه دوانیده بود، خداوند صفحه زمین را با عذاب استیصال از لوث وجود او پاک میکند.
بدین ترتیب روشن میشود که چرا خدا در این آیات، اسراف را مترادف با افساد در زمین معرفی کردهاست."