چکیده:
یکی از تحولات مهم در منطقه خاورمیانه، پیدایش و رشد بی رویه گروه های تندرو سلفی و تکفیری به ظاهر مسلمان، با نام وهابیت یا داعش است. یکی از مهم ترین اعتقادات این گروه ها، تکفیر و شرک دانستن عبادت در کنار مقابر می باشد. آنها براساس این اعتقاد غلط، به تخریب مقابر بزرگان دین و اولیای الهی می پردازند و نمازگزاران در مقبره ها را مشرک می خوانند. این مقاله با مطالعه ای اسنادی ـ تحلیلی در منابع معتبر اهل سنت، به دنبال کشف حکم عبادت و نماز خواندن در مقابر با هدف جمع آوری و تحلیل ادله نقلی جواز عبادت در این مکان ها است. بر همین اساس، ادله جواز عبادت در مقابر از منظر چهار منبع: قرآن، روایات، سیره صحابه و دیدگاه های مذاهب اربعه سامان دهی شده است. براساس کاوش در این منابع، ادله نقلی معتبر و قابل توجهی بر جواز و مشروعیت عبادت در مقابر وجود دارد و بسیاری از دانشمندان مذاهب، معتقد به مشروعیت آن هستند.
One of the important events in the Middle East is emergence and excessive growth of the apparently Muslim Salafi and Takfiri extremist groups called Wahabbism or Daesh. One of the most important beliefs of this group is that worshipping next to the shrines is considered too be excommunication and atheism. Based on this wrong belief، they ruin the shrines of the religious leaders and saints of God and they believe that the prayers next to shrines are atheists. Adopting an analytico-documentary approach toward the Sunnis’ reliable resources، the paper investigates the decree of worshipping and daily prayer next to the shrines aiming at collecting and analyzing the traditional reasons of permitting to worship next to these places. Accordingly، the reasons of permitting to worship in the shrines are organized here from four sources of the Quran، narrations، Sahaba’s conduct، and the viewpoints of the four religions. Probing these resources shows that there are valid and significant traditional reasons on permission and legitimacy of worshipping in the shrines and many scholars of religions believe that it is legitimate.
خلاصه ماشینی:
"در جواب گفته میشود: اولا، بر فرض صحت چنین ادعایی، قدر متیقن را دربر میگیرد و قدر متیقن نیز قبور مشرکان، یا مقابر نجس یا سجده بر قبور پیامبران به قصد عبادت میباشد، نه هر نوع عبادتی؛ ثانیا، اخبار ناهی عبادت در مقابر، فارغ از اشکالات سندی، جزء اخبار آحاد و در تعارض با احادیث عام، متواتر و عمل صحابه میباشند؛ ثالثا، بسیاری از بزرگان اهل سنت ازجمله قرطبی و ابنعبدالبر معتقدند حدیث امتنان و حدیث ابوذر از باب لطف و منت خداوند بر امت پیامبر آخرالزمان، بیانگر یکی از فضایل و اختصاصات پیامبر و امت او میباشد و احادیثی که از فضایل و اختصاصات پیامبر حکایت میکنند، به خلاف اوامر و نواهی او، قابل تخصیص، تنقیص، تبدیل، نسخ یا استثنا نمیباشند؛ به این معنا که هنگام تعارض احادیث پیامبر، آنهایی که حاکی از فضایل و اختصاصات او میباشد، ناسخ، مخصص و مقدم بر احادیث دیگر میشوند.
نتیجه بررسی و فحص کامل در منابع شیعه و اهل تسنن، ما را به این نتیجه رهنمون میسازد که: اولا، نماز و عبادت در مقابر، مشروع و صحیح میباشد و ادله نقلی کافی و غیر قابل خدشه، از قرآن و سنت و سیره صحابه، این موضوع را تأیید و تأکید میکنند که سلفیها و تکفیریهای را با چالش جدی روبهرو ساخته است و ضعیف و غیر معتبر بودن ادله ادعایی آنان را بهوضوح آشکار میسازد؛ ثانیا، ائمه مذاهب چهارگانه اهل سنت ـ به جز احمد حنبل ـ و همچنین فقیهان و بزرگان اهل سنت از مذاهب حنفی، شافعی و مالکی، با این گروه تندرو همداستان نبوده و حکم به جواز عبادت در مقابر دادهاند."