چکیده:
اندیشههای والا و تابناک مولانا از درخشانترین تجلیات معنویت و روحانیت در مشرق زمین بشمار میرود و همین معنویت اصیل است که در جهان امروز که مادهپرستی از هر سویی بشریت را تهدید میکند، اهمیتی فوقالعاده یافته است. در حقیقت، ذوق زایدالوصف و اندیشههای بلند و آسمانی و روح عمیق و عرفانی مولانا بزرگترین گنجینه و ارمغانی ارزنده بوده که امکان دارد ملتی به فرهنگ و ادب و تمدن جهان اهدا کرده باشد؛ تا آنجا که فروغ تابناک معنویت او از سرزمینهای دور و نزدیک از افکار شاعر و متفکر بلندآوازة شبه قاره، یعنی علامه اقبال تا پروفسور نیکلسون مستشرق شهیر انگلستان و مصحح و شارح مثنوی مولانا در غرب همه را تحت تاثیر اندیشههای بلند و انسان ساز خود قرار داده است.
نگارنده در این مقاله کوشیده است تا گوشهها و نمونههایی از این تاثیرات شگرف مولانا را بر متفکران جهان، بویژه ادیبان و عارفان شبه قاره نشان دهد.
The sublime thoughts of Moulana are considered as the most illuminating manifestation of spirituality in the east and it is such pure spirituality which finds utmost importance in the world today where humanity is threatened by the materialism from every direction. In fact, the phenomenal talent and grand and heavenly thoughts and profound soul of Moulanahas been the greatest treasure ever presented by any nation to the literature, culture, and civilization of the world to the extent that the illuminating light of his spirituality has captured the heart and soul of great thinkers and poets from all over the globe from AllamehIqbal in the subcontinentto Professor Nicholson the famous English orientalist and commentator of Masnavi in the west. They are all under the influence of Moulana’s profound humane thoughts. It is therefore the purpose of this article to illustrate instances of such influence particularly focusing on the mystics and literary figures of the subcontinent.
خلاصه ماشینی:
در حقیقت ، ذوق زایدالوصف و اندیشه هـای بلنـد و آسـمانی و روح عمیـق و عرفـانی مولانـا بزرگترین گنجینه و ارمغانی ارزنده بوده که امکان دارد ملتی به فرهنگ و ادب و تمـدن جهان اهدا کرده باشد؛ تا آنجا کـه فـروغ تـابنـاک معنویـت او از سـرزمین هـای دور و نزدیک از افکار شاعر و متفکر بلندآوازۀ شبه قاره، یعنی علامه اقبال تا پروفسور نیکلسون مستشرق شهیر انگلستان و مصحح و شارح مثنوی مولانا در غـرب همـه را تحـت تـأثیر اندیشه های بلند و انسان ساز خود قرار داده است .
ق در شهر لکنهو ـ شرح مثنوی والی حمد در سال ١٨٩٤ در شهر لکنهو ـ جواهر لآلی یا فراید مثنوی یا جواهر مولانا و لآلی مثنوی از زیـن الـدین ابوبکر چاچی (شاشی ) از سدۀ ٩ و ١٠ که در شصت و سه باب تنظـیم گردیـده و نسـخۀ آن بـه شمارۀ ١٤٧٩ ، خط نستعلیق زیبا در کتابخانۀ گنج بخش مرکز تحقیقات ایران و پاکسـتان در اسلام آباد موجود است .
شرح مثنوی معنوی از مؤلفی ناشناخته در شرح دفتر یکم و آغاز دفتر دوم است کـه دو نسخه نستعلیق سدۀ دوازدهم در کتابخانه گنج بخش مرکز تحقیقات فارسی ایران و پاکسـتان نگه داری می گردد.