چکیده:
یکی از روشهای مناسب برای اندازهگیری شاخصهای آنتروپومتریک استفاده از روش سریع و غیر تهاجمی آنالیز امپدانس الکتریکی (BIA) است که با دقت بیشتر و هزینه نسبتا کمتری قادر است اطلاعات جامعی از ترکیبات بافتی بدن را در حداقل زمان ارائه نماید. هدف این پژوهش اندازهگیری شاخصهای آنتروپومتریک و ارزیابی ترکیب بدنی کارکنان دانشگاه شهید مدنی آذربایجان بوسیله روش BIA و مقایسه آن با نورمهای مرجع مربوط به سازمانهای معتبر بین المللی مثل سازمان جهانی بهداشت (WHO) و موسسه ملی قلب، ریه و خون (NHLBI) است. برای این منظور270 نفر (شامل 209 مرد و 61 زن با دامنه سنی 59-23) برای مشارکت در این تحقیق داوطلب شدند. برخی شاخصهای ترکیب بدنی آنها ازجمله شاخص توده بدنی (BMI)، درصد چربی بدن (BF%)، نسبت دور کمر به دور لگن (WHR)، توده چربی بدن (MBF)، توده بدون چربی (LBM) و شاخص های دیگر بوسیله روش آنالیز امپدانس الکتریکی تعیین شد. نتایج نشان داد در مردان و زنان به ترتیب میانگین درصد چربی بدن 12/5±38/24 و 11/5±03/33 درصد، شاخص توده بدنی 53/3±36/26 و 69/4±41/26 کیلوگرم برمترمربع ، نسبت دور کمر به دور لگن 06/0±90/0 و 05/0±83/0، توده چربی بدن 35/6±48/19و1/7±88/21 کیلوگرم، توده بدون چربی93/6±12/58 و 51/5±99/42 کیلوگرم بود. ارزیابی متغیرها ثابت کرد حدود 65 درصد مردان و 67 درصد زنان تحت بررسی دارای BMI فراتر از نرمال بعبارتی تیپ بدنی اضافه وزن و چاق می باشند و در شاخص درصد چربی حدود 3/61٪ زنان و 9/79٪ مردان دارای چربی بالاتر از دامنه نرمال، و در شاخص نسبت دور کمر به دور لگن _که از آن به عنوان مهم ترین شاخص خطرزای بیماریهای قلبی عروقی یاد می شود_ حدود9/33 زنان و 2/6 درصد مردان در منطقه خطر بالا قرار دارند.
خلاصه ماشینی:
"اطلاعات بدست آمده از ارزیابی دقیق وضعیت ترکیب بدن در جوامع مختلف بر اساس معیارهای موجود در هر جامعه میتواند در شناسایی، درمان خطرات تهدیدکننده تندرستی، پیشگیری از چاقی و کاهش هزینههای لازم و برنامه ریزی در جهت ارتقاء سلامت و توسعه فعالیت های ورزشی و تفریحی مؤثر باشد؛ لذا این پژوهش با این هدف به ارزیابی ترکیب بدنی کارکنان زن و مرد دانشگاه شهید مدنی آذربایجان میپردازد.
وضعیت تیپ بدنی آزمودنیها براساس شاخص توده بدنی (BMI) یافته های مربوط به WHR )نمودار2( نیز حاکی از آن است که از نظر شاخص WHR با توجه به نورم مرجع حدود 9/39 درصد زنان و 2/6 درصد مردان در محدوده خطر بالا قرار دارند که نشاندهنده بالا بودن درصد چربی احشایی و شکمی در این گروه است.
ضمن اینکه مقایسه نتایج بدست آمده با هنجار مرجع مربوط به موسسه NHLBI و سازمان WHO نشان داد BMI حدود 65 درصد مردان و 67 درصد زنان تحت بررسی فراتر از نرمال و به عبارتی تیپ بدنی اضافه وزن و چاق میباشد.
از طرفی علت بالا بودن BMI بدست آمده برای زنان در این مطالعه در Han & et al Paccaud & et al Nakanishi & et al Lee & et al مقایسه با نتیجه مطالعه گایینی و همکاران، علاوه بر عوامل فوق، تفاوت دامنه سنی آزمودنیها میتواند باشد که در تحقیق گایینی و همکاران دامنه سنی از پایین تر (15سال) شروع میشود."