چکیده:
یکی از خصوصیات برجستة انسان نسبت به دیگر موجودات، برخورداری از نیروی عاطفه است. این نیرو یکی از ملزومات زندگی اجتماعی به شمار میرود. انسانها در پرتو دلبستگی به یکدیگر، زندگی تشکیل میدهند و با از خود گذشتگی و ایثار به این زندگی ادامه میدهند و به پرورش نسلهای بعد از خود میپردازند. در قرآن و روایات ائمه(ع) نیز به مصادیق مثبت عاطفه همچون ایثار، محبت، خشم در مقابل ظلم و مقابله با کینه، حسد، بخل و رذایل دیگر بسیار اشاره شده است. با توجه به اهمیت مسئله در امر تربیت و فراوانی روشهای ایجابی عاطفی در عمل تربیتی افراد خانوادهو ناشناخته ماندن روشهای سلبی عاطفی که با عنوان روشهای عاطفی آسیبزا در تربیت از آن یاد میشود، این پژوهش درصدد است با روش توصیفیـ تحلیلی و با استفاده از منابع دینی و یافتههای علوم معاصر به تبیین مهمترین روشهای عاطفی آسیبزا در تربیت بپردازد. یافتههای پژوهش نشان میدهد که مهمترین روش آسیبزا تبعیض میان کودکان و تحقیر کودک در برابر دیگران است که با روشهایی چون استهزاء و تمسخر، ملامت و سرزنش، تهمت، دشنام و القاب زشت بروز مییابد و راهکارهایی همچون تکریم شخصیت کودک در هر شرایط، توجه به احساسات او و دوری از تبعیض، میتواند راهی برای مقابله با این روش باشد. این مهم با درک بهتر موقعیت کودک، احساسات او و دقت در عملکرد والدین در برابر افراد خانواده و به طور کلی، متربیان حاصل خواهد شد.
خلاصه ماشینی:
تبیین مهم ترین روش های عاطفی آسیب زا در تربیت با تکیه بر (ع ) آیات قرآن کریم و احادیث ائمه علی حسین زاده استادیار دانشگاه کاشان هاجر قاسمی گورتی دانشجوی کارشناسی ارشد نهج البلاغه دانشگاه کاشان (تاریخ دریافت : ١٣٩٤/٠٧/١٨؛ تاریخ پذیرش : ١٣٩٥/٠٣/١٠) چکیده یکی از خصوصیات برجستۀ انسان نسبت به دیگر موجودات ، برخـورداری از نیـروی عاطفه است .
یافته های پژوهش نشان میدهد کـه مهـم تـرین روش آسـیب زا تبعـیض میـان کودکان و تحقیر کودک در برابر دیگران است که با روش هایی چون استهزاء و تمسـخر، ملامت و سرزنش ، تهمت ، دشنام و القاب زشـت بـروز مـییابـد و راهکارهـایی همچـون تکریم شخصیت کودک در هر شرایط ، توجه به احساسات او و دوری از تبعیض ، میتواند راهی برای مقابله با این روش باشد.
در آیات و روایات فراوانی به اهمیت موضوع ، ریشه و راه و روش دستیابی به آن اشاره شده است ؛ از جمله از آیۀ إن الذین آمنوا وعملوا الصالحات سیجعل لهم الرحمن ودا: مسلما کسانی که ایمان آورده اند و کارهای شایسته انجام داده اند، خداوند رحمان محبتی بـرای آنـان در دلها قرار میدهد! (مریم / ٩٦)، میتوان دریافت که اولا عاطفه ریشـۀ شـناختی دارد و تـا انسان معرفت لازم را کسب نکند، به عواطف سازنده دست نخواهد یافت ؛ به عبـارت دیگـر، تـا انسان به شناخت لازم نرسد، ایمان نمیآورد و تـا ایمـان نیـاورد و بـر طبـق آن عمـل نکنـد، خداوند عاطفۀ وعده داده را به او نخواهد داد.