بررسی تئوری بینایی در آثار ابن هیثم، رازی، ابن سینا و رفع مشکلات اپتیکی چشم با عینک هزاره چهارم و سوم قبل از میلاد و ضرورت تاسیس موزه اپتیک در ایران مقاله

نویسنده: صحیحی اسکویی، میرغفار ؛ قاسمی برومند، محمد ؛ کنگری، هاله ؛ بیگ بابا پور، یوسف ؛ عباسی، محمود ؛

تاریخ پزشکی تابستان 1390 - شماره 7 (ویژه نامه طب سنتی) ISC (‎18 صفحه - از 77 تا 94 )

کلیدواژه ها: اﺑﻦ ﺳﻴﻨﺎ تئوري بينايي مشكلات اُپتيكي چشم عينك استخواني گياه گل عينك چشم مصنوعي

چکیده:

مقدمه: بهتر است پیش از هر چیز، بحث را با این عبارت «دلیسی اولیری» آغاز کنیم که میگوید: «میان تمدن و بیماری واگیر، شباهت گونه ای وجود دارد. هر دو در نتیجه مجاورت و آمیزش از مردمی به مردم دیگر انتقال پیدا میکند، و هر جا که یکی از این دو ظاهر میشود، نخستین فکر و سوالی که به خاطر میرسد، آن است که: راه سرایت از کجاست؟...».[i] عموما یونان را بنیانگذار علم در جهان میدانند، ولی قرنها قبل از آنکه یونان تمدنی داشته باشد، در بین النهرین و در سرزمینی که اکنون آن را ایران مینامند، علوم مختلف از جمله پزشکی رواج داشته است. تمدنی که امروزه به دستیاری اروپاییان در جهان نمود دارد، تمدنی است که یونانیان قدیم بنا نهادند، یونانیان نیز مبانی این تمدن را از ملل باستانی مشرق زمین یعنی مصر، سوریه، کلده و هند اخذ نموده اند. سابقه و هدف: برای آشنایی با مشکلات اپتیکی چشم، لازم است پژوهش گسترده ای در طول تاریخ صورت گیرد که ایرانی ها در دوره های مختلف تاریخ با مشکلات اپتیکی چشم از جمله انحرافات بینایی، پیرچشمی، دوربینی و نزدیک بینی آشنا و با استفاده از امکاناتی همچون عدسی و عینک برای رفع آن اقدام نموده اند. واژه عینک با حضور خود در ادبیات ایران توانسته تحولات و ابداعاتی که برای رفع مشکلات اپتیکی چشمی صورت گرفته را با کمک ادبیات برای همیشه تاریخ حفظ و آنرا از گزند فراموشی مصون نگه داشته و راه های تاسیس موزه اپتیک و علوم بینایی را هموار نماید. یافته ها: اراده خداوندی بر این بوده که بشر در نور و روشنایی قادر به دیدن باشد و به همین دلیل همیشه تلاش نموده که خود را از تاریکی نجات دهد؛ خصوصا اگر این تاریکی در ارتباط با بینایی او بوده باشد. با اتکای به این مهم می توان گفت در مواجه با تاری دید، تئوری هایی را ارائه و ابداعاتی را بکار گرفته که او را از تاریکی بینایی نجات داده که از جمله می توان به یاقوت سرخ اشاره کرد که از آن بعنوان ذره بین، سود جسته است

خلاصه ماشینی:

"بررسی تئوری بینایی در آثار ابن هیثم، رازی، ابن سینا و رفع مشکلات اپتیکی چشم با عینک هزاره چهارم و سوم قبل از میلاد و ضرورت تأسیس موزه اپتیک در ایران میر غفار صحیحی اسکویی محمد قاسمی برومند هاله کنگری یوسف بیگ بابا پور محمود عباسی چکیده مقدمه: بهتر است پیش از هر چیز، بحث را با این عبارت «دلیسی اولیری» آغاز کنیم که میگوید: «میان تمدن و بیماری واگیر، شباهت‌گونه‌ای وجود دارد. وی به تبع آنچه در آثار ترجمۀ حنین که در اصل از جالینوس است، آمده، هشت علت روح باصره را در ضمن تصویری بسیار ابتدایی بیان داشته و با توجه به غلظت و لطافت یا اندکی و بسیاری روح باصره، دوربینی و نزدیک‌بینی را توجیه میکند جرجانی سپس سؤالی مطرح میکند (مقالت سوم، سؤال بیست و پنجم) که سبب اینکه کسی از دور نیک بیند و از نزدیک نبیند، چیست؟ و جوابی که میدهد چنین است: «سبب آن باشد که روح باصره بسیار باشد، اما غلیظ باشد و سبب بسیاری روح از قوت و بسیاری روح نفسانی باشد؛ و سبب غلظت روح از رطوبتی - ابن سینا. با توجه به اینکه انسان بعد از گذر از سن 50 سالگی در تمامی دوره‌های تاریخی در دید نزدیک دچار مشکل شده و خواهد شد را بعنوان حقیقتی از طبیعت وجود باید پذیرفت؛ که در آغاز هزاره سوم بعد از میلاد به این عارضه در کتابهای چشم پزشکیpresbyopia گفته می‌شود و در ادبیات پزشکی ایران نیز در گذشته به آن کندی بصر و بعد‌ها همان ترجمه presbyopia بصورت پیر چشمی بکار گرفته شد، بنابراین می‌توان پذیرفت چون این مشکل را می‌شناختند مسلما راه حل آن را هم جستجو می‌کردند."

دریافت فایل ارجاع :
(پژوهیار, , , )

دانلود PDF
دانلود HTML

لینک کوتاه:

صفحه:

ورود / عضویت

برای مشاهده متن مقاله و یا دانلود آن لازم است وارد پایگاه شوید. در صورتی که عضو نیستید از قسمت عضویت اقدام فرمایید.

ورود