چکیده:
این پژوهش به منظور بررسی تاثیر مشاوره گروهی به روش تحلیل رفتار متقابل بر کاهش افسردگی در زنان 20 تا 40 ساله معلول افسرده شهر کاشان انجام شد. در این تحقیق به شیوه نیمه تجربی، از بین معلولان زن افسرده مرکز کاشانه مهر کاشان در سال 1393، 40 نفر به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و به شیوه تصادفی در دو گروه آزمایش (20 نفر) و گواه (20 نفر) قرار گرفتند. به منظور گردآوری داده ها در این پژوهش از پرسش نامه افسردگی بک استفاده شد. به این ترتیب، پیش از برگزاری اولین جلسه آموزش، با استفاده از پرسش نامه در هر دو گروه آزمایش و گواه، پیش آزمون اجرا شد و سپس برای گروه آزمایش 8 جلسه 120 دقیقه ای آموزش تحلیل رفتار متقابل برگزار شد. در هر یک از جلسات یکی از مهارت های اساسی مدل اریک برن آموزش داده شد و بلافاصله بعد از اتمام جلسات آموزشی بر روی هر دو گروه آزمایش و گواه پس آزمون، و یک ماه پس از آن آزمون پیگیری انجام شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل کواریانس با اندازه گیری مکرر استفاده شد. نتایج نشان داد، آموزش مشاوره گروهی به روش تحلیل رفتار متقابل، سبب کاهش معنی دار افسردگی (01/0≥р) در زنان معلول می گردد. نتایج آزمون اندازه گیری مکرر افسردگی در مقایسه دو به دوی مراحل آزمون، بین پیش آزمون با پس آزمون و پیگیری اختلاف معنی داری را نشان داد (01/0≥р)، و پس آزمون و پیگیری در یک سطح آماری بودند. همچنین بین نمره های عامل (پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری) و گروه ها تفاوت معنی داری مشاهده شد (01/0≥ P). با توجه به نتایج این تحقیق چنین به نظر می رسد که آموزش گروهی زنان معلول افسرده به شیوه تحلیل رفتار متقابل، می تواند به طور موثری سبب کاهش نمره افسردگی در آنان گردد و در ارائه خدمات بهتر برای سلامت روانی زنان دارای ناتوانی های جسمی - حرکتی مفید باشد.
This study was conducted to determine the effects of group counseling through transactional analysis on improvement of depression in physically disabled women (20-40 years old) in Kashan. The research was performed in semi-experimentally method, thus 40 patients were selected randomly among of physicaly disabled women of Kashaneh Mehr center of Kashan in 2014 year. Then, theey were divided in two groups randomly, testing group (n=20) and control group (n=20). The measurement instrument was the Beck Depression Inventory (BDI). Therefore, before the first group counseling session, using questionnaire in both testing and control groups, pre-test was conducted. Then 8 sessions, each lasting 120 minutes, was carried out for testing group and in each session, one of the basic skills of Eric Berne model, was trained. For both test and control groups, post-test (immediately after training sessions), and follow-up test (one month later) was taken. For data analysis, covariance with repeated measurements was used. The results showed that group counseling through Transactional Analysis, significantly decreased the level of depression in physically disabled women (р ≤0.01).The research finding suggests that group counseling using transactional analysis decreases the level of depression in physically disabled women.
خلاصه ماشینی:
توجه به نتايج اين تحقيق چنين به نظر ميرسد که آموزش گروهي زنان ,Keywords: Group counseling, Transactional analysisمعلول افسرده به شيوه تحليل رفتار متقابل ، ميتواند به طور مؤثري سبب Depression, Physically disabled women.
واژه هاي کليدي: مشاوره گروهي، تحليل رفتار متقابل ، افسردگي، زنان معلول جسمي- حرکتي ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ * عضو هيات علمي دانشگاه پيام نور تهران yahoo com@٤٧ email: Aakj ** کارشناس ارشد روانشناسي عمومي دريافت : ٩٣/٨/١٤ پذيرش: ٩٤/٣/١٥ Accepted: 5 June 2015 Received: 5 Nov 2014 مقدمه سازمان بهداشت جهاني (WHO)، معلوليت را اختلال در رابطه بين خود و محيط تعريف کرده است .
مرادي و همکاران (١٣٨٦) طي پژوهشي روي جامعه زنان مجرد معلول شهر اصفهان، دريافتند که در معلولين نيز رابطه مثبت و معني داري بين تمايل به برقراري روابط صميمي با افزايش سلامت رواني و کاهش افسردگي وجود دارد و روابط اجتماعي مي تواند تأثير عميقي بر نگرش هاي فرد معلول نسبت به خود و فرصت هايي که براي سازگاري رواني، تحصيلي و اشتغال به دست مي آورد، داشته باشد.
با توجه به شيوع افسردگي معلولان جسمي – حرکتي و داشتن ديد منفي نسبت به خود و ديگران در آنها، به کارگيري روشي کم هزينه که در پيش گيري و درمان کارآيي داشته باشد، ضروري به نظر رسيد به طوري که ، هدف از اين پژوهش بررسي تأثير مشاوره گروهي به روش تحليل رفتار متقابل (TA) بر کاهش افسردگي در زنان معلول افسرده (٢٠ تا ٤٠ ساله ) شهر کاشان بود.
در همين زمينه ، پژوهش جلالي و همکاران (١٣٨٦) نشان داد ارائۀ آموزش هاي رواني-اجتماعي توسط همياران سلامت روان موجب کاهش افسردگي زنان مي شود.