چکیده:
علامه شیخ تقی الدین ابراهیم کفعمی(ره) یکی از علمای شیعی قرن 9-10 هجری است که در زمینههای مختلفی مثل تفسیر، قرائت، دعا و زیارات، شعر و ادبیات، حدیث، عقاید، فقه، سیر و سلوک و ... صاحب تألیفات، تحقیقات، حواشی، شروح و اختصاراتی است. در این تحقیق سعی شده است تا دیدگاه این عالم برجسته درباره صفات خبریه تبیین گردد. صفات خبریه صفاتی است که در آیات و روایات از آنها سخن به میان آمده است. علامه کفعمی درباره صفت رحمن و رحیم میگوید که رحمن و رحیم مبالغه دارند و گاهی به اعتبار کمّیت آورده میشوند و گاهی هم به اعتبار کیفیت. صفت دیگر قدوس است که به معنای پاک از تمام عیوب و منزه از اضداد است.
خلاصه ماشینی:
روششناسی علامه کفعمی مرحوم کفعمی در مسائل کلامی که از آنها بحث میکنند هم از روش عقلی استفاده میکنند و هم از روش نقلی و به هر دو روش هم تسلط دارند، اما تکیه ایشان بیشتر روی کلام نقلی است یعنی با توجه به اینکه ایشان در آیات و روایات بسیار تحقیق کردهاند و اشراف کاملی روی کتب روایی دارند تمام سعیشان را بر این گذاشتهاند که برای تبیین مواضع کلامی شیعه بیشتر از نقل استفاده کنند.
البته شاید بتوان این نظر را هم داد که علامه کفعمی از آنجا که بسیار در دعاهای معصومین علیهم السلام تحقیق کردهاند و آنها را جمعآوری کردهاند؛ به طوری که یکی از مصادر مهم محدث قمی در «مفاتیح الجنان» همین کتب ایشان از جمله «مصباح» و «بلد الامین» است، به نوعی میخواهند با کلام نقلی در ضمن ادعیه نیز کار کنند.
شیخ تقی الدین ابراهیم کفعمی به عنوان یکی از بزرگترین علمای شیعه که در تمام علوم زمان خودش به نوعی متخصص بوده است نیز درباره صفات خبریه نظراتی دارد که در ضمن بیان برخی از صفات به آنها اشاره میگردد.
مهیمن شیخ تقی الدین ابراهیم کفعمی در مورد این صفت ابتدا اقوال دیگر را مطرح میکند و سپس نظر خود را میگوید: 1- عزیزی و مرحوم شهید: مهیمن یعنی کسی که اعمال و آجال و ارزاق خلق به دست اوست(سجستانی، 1993م: 209؛ شهید اول، 1410ق، ج1: 672).