چکیده:
خطرپذيري و رفتارهاي ناسازگار نگراني والدين، روانشناسان، مدارس، پليس و نهادهاي متولي امور اجتماعي است. هزينههاي ناشي از اين رفتارهاي پرخطر بسيار سنگين و گاه جبران ناپذير است. از طرفي تحقيقات نشان از فزوني رفتارهاي پرخطر در دوره نوجواني دارد. مجموع اين عوامل توجه محققان را به سمت عوامل محافظتكننده در برابر رفتارهاي پرخطر و تمركز آنان را بر دوره نوجواني افزايش داده است. تحقيق حاضر نيز با هدف تعيين اثر بخشي نظارت والدين بر ميزان خطرپذيري در نوجوانان انجام شد. بدين منظور 203 نوجوان پسر و دختر 18-11 سال به روش نمونهگيري خوشهاي مرحلهاي انتخاب شدند. ارزيابي متغيرهاي مورد نظر تحقيق با استفاده از سه پرسشنامه جمعيت شناختي، پرسشنامه محقق ساخته نظارت والدين و پرسشنامه خطرپذيري انجام شد. به جز نوجوانان كه سه پرسشنامه مذكور را تكميل نمودند، از والدين آنها نيز خواسته شد تا پرسشنامه نظارت والدين (فرم والدين) را تكميل نمايند. دادهها پس از جمعآوري به وسيله نرم افزار SPSS مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. نتايج نشان داد رابطه منفي و معني داري بين نظارت والدين (فرم والدين و نوجوان) با خطرپذيري وجود دارد. شركتكنندگان پسر و دختر از نظر ميزان خطرپذيري تفاوت معنيداري نداشتند، اما در خردهمقياسهاي مصرف مواد، نوشيدن الكل و رابطه جنسي پسران ميانگين بالاتري داشتند.
نتيجه گيري: در مجموع نتايج اين تحقيق نشان داد كه سازه نظارت والدين كه تاثير محافظتكننده آن در مطالعات متعدد خارجي و مطالعات بسيار معدود داخلي اثبات شده ، ميتواند در كاهش و پيشگيري از رفتارهاي پرخطر موثر باشد.
Background: Risk-taking and problematic behaviors is concern of parents، psychologists، schools، polices and social institutes. Cost caused by these dangerous behaviors is too heavy and irreversible. On the other hand researches indicate increase in dangerous behaviors in adolescence period. All these factors have leaded researcher’s attention to the protecting factors against dangerous behaviors and have increased their focus in adolescence period. Thus، this paper has been done with intention of determining the relationship between، the protecting factor، parental monitoring with risk-taking in adolescences.
Results: Results showed that there is a Negative significant relationship between parental monitoring (parents and adolescence form) with risk-taking. The boys and girls participants didn’t have a significant difference in risk-taking but in subscales such as using drugs، drinking alcohol and sexual relationship، boys reported higher average.
Conclusion :All in all results of this paper showed that parental monitoring factor which its protective effect in variety of foreign studies and so few native ones has been proven، can be effective in decreasing and preventing dangerous behaviors.
خلاصه ماشینی:
اثر بخشی نظارت والدین بر میزان خطر پذیری نوجوانان The effectiveness of parental monitoring on adolescent risk-taking هادی پردل 1 Hadi Pordel Email:h.
یافته ها: نتایج نشان داد رابطه منفی و معنیداری بین نظارت والدین (فرم والدین و نوجوان) با خطرپذیری وجود دارد.
نتیجه گیری: در مجموع نتایج این تحقیق نشان داد که سازه نظارت والدین که تاثیر محافظتکننده آن در مطالعات متعدد خارجی و مطالعات بسیار معدود داخلی اثبات شده ، میتواند در کاهش و پیشگیری از رفتارهای پرخطر موثر باشد.
Key Words: Parental monitoring, Risk-taking, Adolescents کارشناس ارشد روانشناسی بالینی و مدرس دانشگاه مقدمه نوجوانی یکی از مهمترین مراحل رشد تحولی است که با چالش های جدی همراه است و یکی از جدی ترین این چالش ها، اوج گیری درگیری نوجوانان در رفتارهای پرخطر است (کلولند، فاین برگ، و گرین برگ،2010).
جامعه، نمونه و روش نمونه گیری با توجه به اینکه هدف این تحقیق تعیین ارتباط بین نظارت والدین با خطرپذیری در نوجوانان می باشد، کلیه نوجوانان پسر و دختر مقاطع راهنمایی و متوسطه شهرستان اسدآباد جامعه آماری این تحقیق را تشکیل می دهند.
پرسشنامه های مورد استفاده در این تحقیق عبارتند از پرسشنامه اطلاعات مردم شناختی، پرسشنامه نظارت والدین (فرم والدین و نوجوان) (اسماعیلی و زاده محمدی، 1390) و پرسشنامه خطرپذیری نوجوانان ایرانی (زاده محمدی و احمدآبادی، 1387).
0001 سطح معناداری 203 تعداد جدول شماره 1 نشان میدهد که نظارت والدین (گزارش نوجوانان) با خطرپذیری رابطه مثبت معناداری در سطح 01/0p< دارد.
یافته دیگر این پژوهش این بود که نظارت والدین (فرم نوجوان و والدین) در پاسخگویان دختر و پسر تفاوت معناداری در سطح 01/0p< داشت.